Οι Times το αποκάλεσαν “once-in-a-century” γεγονός, ο Guardian «καθηλωτικό ταξίδι από την Αρλ (σ.σ.: πόλη της Γαλλίας) ως τα αστέρια». Κάτι πολύ σημαντικό πρέπει να παίζει στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου με αφορμή τα 200ά γενέθλια της, ε; Μα ακριβώς. Βίνσεντ Βαν Γκογκ, it is. Με περισσότερα από 60 έργα του Ολλανδού ζωγράφου να εκτίθενται για πρώτη φορά όλα μαζί.
Η Έκθεση, με τίτλο «Ποιητές και Εραστές» περιλαμβάνει και τον περίφημο πίνακα με τα Ηλιοτρόπια που δεν είχε ταξιδέψει ποτέ εκτός Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής μετά το 1935. Η σειρά επίσης που είναι κατανεμημένοι οι πίνακες στο χώρο έχει ιδιαίτερη σημασία και αξία, καθώς λέγεται πως έτσι τους παρουσίασε ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ στον αδελφό του, Τεό, λίγο πριν πεθάνει, το πολύ μακρινό πια 1890.
Είναι από τις συγκριτικά λίγες περιπτώσεις που το hype αξίζει πέρα ως πέρα. Αυτό που συμβαίνει αυτές τις μέρες στο Λονδίνο είναι ιστορικό. Για τους φίλους της τέχνης, για όλους όσους κατανοούν τη σημασία αυτής στο να μας ωθεί να γίνουμε καλύτεροι ως άνθρωποι. Πρόκειται για πίνακες που ο Βαν Γκογκ έφτιαξε τα τελευταία 2 χρόνια της ζωής του, ενώ ζούσε στην Άρλ, στην Προβηγκία. Η αγαπημένη του πόλη.
Τους πίνακές του, τους κοιτάς με τα μάτια της ψυχής. Σε προ(σ)καλούν να το κάνεις με μια ασύγκριτη μαγνητική έλξη. Δεν είναι τυχαίο πως πολλοί παιδαγωγοί φροντίζουν να φέρουν μικρά παιδιά, από το νηπιαγωγείο ήδη, σε επαφή με έργα του διάσημου Ολλανδού καλλιτέχνη. Είναι ένα μήνυμα που ξεπερνάει όρια, ηλικιακά, συνοριακά. Είναι πανανθρώπινο.
Τι κάνει τα έργα του Βίνσεντ Βαν Γκογκ τόσο σημαντικά
Μιλάμε για τον πρώτο ζωγράφο της σύγχρονης εποχής που πάτησε τους ως τότε απαράβατους κανόνες, που βγήκε εντελώς εκτός πλαισίου, ένας δεξιοτέχνης του μετά – ιμπρεσιονισμού. Αλλάζοντας όσα ήταν γνωστά ως τότε με συνταρακτικό τρόπο.
Οτιδήποτε ζωγράφιζε αντανακλούσε το «μέσα» του, τα συναισθήματά του. «Πόσο φως μπορείς να βάλεις σε μια ζωγραφιά; Πόση αγάπη, απογοήτευση, ελπίδα, άγχος; Στην περίπτωση του Βίνσεντ Βαν Γκογκ η απάντηση είναι η εξής: Άπειρη». Η ατάκα αυτή, ενός κριτικού τέχνης, συνοψίζει το μεγαλείο του Ολλανδού καλλιτέχνη.
Αν ανήκεις στους τυχερούς που έχουν μπροστά τους προγραμματισμένο ένα ταξιδάκι ως την αγγλική πρωτεύουσα, βάλε οπωσδήποτε στη λίστα με τα “to do” την επίσκεψη στην Εθνική Πινακοθήκη της πόλης. Μόνο κερδισμένος θα είσαι. Είναι λίγο τσιμπημένο το εισιτήριο (περί τα 33,5 ευρώ) αλλά ΟΚ, είναι τέτοιο το μέγεθος και η αξία του event, ώστε είναι απολύτως κατανοητό. Έχεις δώσει σίγουρα περισσότερα για πολλά που το μετάνιωσες, αυτό θα το θυμάσαι για πάντα.
Μια εντελώς άγευστη σούπα και ένα μεγάλο «γιατί»
Πάντως δεν το βλέπουν όλοι έτσι. Υπάρχουν κάποιοι εκεί έξω που αδυνατούν να καταλάβουν ότι υπάρχουν και όρια, τι σημαίνει σεβασμός και αξίες. Χαμένοι στο φανατισμό τους. Το είδαμε ξανά να συμβαίνει στο πλαίσιο της έκθεσης όταν τρεις υποστηρικτές της οργάνωσης «Just Stop Oil» έριξαν (ντοματό)σούπα πάνω σε δύο πίνακες του Βίνσεντ βαν Γκογκ. Δεν έκαναν ζημιά της προκοπής, το έργο έχει μπροστά προστατευτικό τζάμι, αλλά και πάλι…
Τι τους ώθησε σε αυτήν την κίνηση; Διαμαρτυρία και συμπαράσταση. Για την καταδίκη σε φυλάκιση δύο ακτιβιστών, της 23χρονης Φοίβη Πλάμερ, 23 ετών και της 22χρονης Άννα Χόλαντ, που με τη σειρά τους είχαν πετάξει σούπα πάνω στα Ηλιοτρόπια του Βαν Γκογκ τον Οκτώβριο του 2022. «Είμαστε στη σωστή πλευρά της ιστορίας», είχαν μάλιστα το θράσος να πουν. Ναι…
Μα, αλήθεια, τι τους φταίνε οι όποιοι πίνακες και θέλουν να τον καταστρέψουν; Τι είδους μήνυμα νομίζουν πως περνάνε βανδαλίζοντας έργα τέχνης; Τι καταφέρνουν έτσι πέρα από μια τρύπα στο νερό; Δεν θα πάρουμε λογικές απαντήσεις, παρότι αυτά είναι απολύτως λογικά ερωτήματα. Τα ίδια άλλωστε έχουν συμβεί πολλάκις και με την… καημένη τη Μόνα Λίζα, στο Λούβρο.
