Μπορεί να γραφτεί Ιστορία αν δεν υπάρχει διάδραση με όσα συμβαίνουν στην καθημερινότητα, με τις κοινωνικές εξελίξεις δηλαδή κάθε περιόδου; Προφανώς αυτό το ερώτημα είναι απαντημένο και δεν αφορά κάποια ιστοριογραφική τάση αλλά πορείες που είναι παράλληλες. Ίσως κάποιες στιγμές να τέμνονται κιόλας. Για την Ιστορία που πρέπει να γράφεται για τον Παύλο, την Ρηνιώ, την Ελένη, τον μαστρο-Στέφανο, μας είπε ο Μίσσιος. Δηλαδή γραμμένη από καθημερινούς ανθρώπους, με απεύθυνση σε καθημερινούς ανθρώπους.
Γράφει ο Γιώργος Κτενάς
Έχει ενδιαφέρον ότι η σταθερή κρίση θεσμικής νομιμοποίησης του εθνοκράτους, η σταδιακή υποχώρησή του απέναντι στα πολυεθνικά τραστ, έχει αναδείξει και διαμορφώσει τη συλλογική μνήμη. Την Προφορική Ιστορία που την μάθαμε ως ριζοσπαστικό κίνημα στα μέσα του 20ου αιώνα, την καταγραφή δηλαδή μέσα από τις αφηγήσεις – Αν και πρόκειται για προαιώνια πρακτική: Οι προφορικές κοινωνίες υπήρχαν χιλιάδες χρόνια πριν ανακαλυφθεί η γραφή, μέσα από τις παροιμίες, τα γνωμικά, τα φτερωτά λόγια, την προελληνική αλλά και την ινδοευρωπαϊκή τραγουδιστική παράδοση.
Η προφορική Ιστορία που ανήκει στον καθένα, αν είναι αυθεντική προφανώς είναι και πολύτιμη. Γιατί είναι κομμάτι από ένα παζλ που ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί – Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ελλάδας για όσα συνέβησαν τη δεκαετία του 1940, με αφορμή τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και τον Εμφύλιο που τον ακολούθησε: Ενώ υπήρξαν και υπάρχουν προφορικές μαρτυρίες, δεν έχουν αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο. Τόσο γιατί δεν νομιμοποιούνται στο εθνικό αφήγημα, αλλά και γιατί επανακωδικοποιούν έναν κόσμο που είναι πατριαρχικά πλασμένος – Στην Αντίσταση για παράδειγμα, όπως μας πληροφορεί η εξαιρετική Τασούλα Βερβενιώτη, που τα ραδιόφωνα ήταν σφραγισμένα, ο γυναικείος πληθυσμός ήταν εκείνος που αντλούσε μέσω των συσσιτίων την πληροφορία από τους κατακτητές και τη μετέφερε στην Αντίσταση. Αλλά για αυτόν τον λόγο κατηγορήθηκαν για κουτσομπολιό.
Ως προφορική Ιστορία, για τα χρόνια ανάμεσα στη γέννηση (1922) και τον θάνατό της (1957), παρουσιάζεται και η ζωή τής Μαρίκας Νίνου στο θέατρο 2510 (Θεμιστοκλέους 52, Εξάρχεια) αυτό το διάστημα, στην παράσταση Με φώναζαν ΝτελιΜαρίκα – Όχι ως μια απλή καταγραφή στην ταραχώδη ζωή τής μεγάλης ερμηνεύτριας, αλλά για να αναδείξει παράλληλα μια πολύ δύσκολη περίοδο για την Ελλάδα: Το κύμα τής προσφυγιάς που έφερε την οικογένειά της από τη Σμύρνη στην Κοκκινιά (γεννήθηκε πάνω στο καράβι), τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την Κατοχή, τον Εμφύλιο.
Όλα αυτά αναδεικνύονται από το κείμενο της Δήμητρας Σκλάβου και τη σκηνοθεσία τής Μαρίας Μπακέα (αμφότερες διατηρούν τους πρωταγωνιστικούς ρόλους), θεμελιώνοντας την ιστορία της Μαρίκας, Αρμένισσας με πραγματικό όνομα Ευαγγελία Αταμιάν, που κατάφερε να αποκτήσει ορατότητα μέσα στη φτώχεια, να ζήσει με φλόγα, να καθιερωθεί στα πάλκα σε μια εποχή που η νυχτερινή διασκέδαση ήταν αντρική υπόθεση. Αλλά και να χαράξει με μεγάλα γράμματα τη φωνή της, όπως τα αυλάκια στους δίσκους των 78 στροφών που ηχογράφησε. Ξεχωρίζει η ζωντανή ορχήστρα που, εμβόλιμα, παίζει μεγάλες επιτυχίες της, δίνοντας άλλο ενδιαφέρον στη διάδραση με τους θεατές. Και μια συμβουλή: Το θέατρο είναι σχετικά μικρό, άρα χρειάζεται να κάνετε κράτηση θέσης. Γιατί σε κάθε περίπτωση αξίζει να παρακολουθήσετε την παράσταση. Για το τραγούδι, τον χορό και το κέφι. Για την προφορική Ιστορία. Για την Μαρίκα Νίνου και τη διαδρομή της.
Tαυτότητα Παράστασης:
- Κείμενο: Δήμητρα Σκλάβου
- Σκηνοθεσία: Μαρία Μπακέα
- Παίζουν οι ηθοποιοί: Μαρία Μπακέα, Δήμητρα Σκλάβου
- Τραγούδι επί σκηνής: Νικολέττα Σαριδάκη
- Μουσικοί επί σκηνής: Σπύρος Παλαιολόγος (κιθάρα), Γιάννης Σκλάβος (μπουζούκι)
- Σχεδιασμός αφίσας: Ευθύμης Γρόνθος
- Φωτογραφίες: Ηλίας Γεωργουλέας
- Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Ελευθερία Σακαρέλη
- Θέατρο: 2510 – Θεμιστοκλέους 52, Εξάρχεια
Διάρκεια: 75 λεπτά
