Ωραίοι είμαστε, αλλά πόσοι (δεν) είμαστε;

Οι παλαιότεροι, πιθανότατα, θα το θυμούνται. Σωτήριον έτος 2001 και ο Σπύρος Παπαδόπουλος καλούσε τους Έλληνες να συμμετάσχουν στην απογραφή με σλόγκαν «ωραίοι είμαστε, αλλά πόσοι είμαστε;». Αργότερα θα μας προέτρεπε να «μείνουμε σπίτι» ελέω κορονοϊού, το θέμα όμως δεν είναι τα σποτάκια που συμμετέχει κατά καιρούς ο πάλαι ποτέ host του «Στην Υγειά μας ρε Παιδιά».

Τώρα που το ξαναβλέπουμε αναρωτιομαστε πως στο καλό φαινόντουσαν νορμάλ τότε να γυρίζονται τέτοια διαφημιστικά, με τέτοιο σενάριο δηλαδή, αλλά ΟΚ, τι να πεις, άλλες εποχές.

Το θέμα είναι ότι αυτοί οι «ωραίοι», ας δεχτούμε τον επιθετικό προσδιορισμό για την οικονομία της συζήτησης, όλο και λιγότεροι μετριόμαστε. Και με την τάση που έχει σαφώς και ρητώς διαγραφεί μόνο προς τα κάτω θα πάει το πράγμα.

Οι εκτιμήσεις της Eurostat είναι άκρως ανησυχητικές. Έβαλαν κάτω τα προγνωστικά μοντέλα, τα υπολόγισαν και ιδού: Ως το 2100 ο πληθυσμός της Ελλάδας αναμένεται να μειωθεί κατά 30%. Εκτιμάται συγκεκριμένα πως θα φτάσει τα 7,3 εκατ.

Και δεν είναι κάτι που θα συμβεί, ήδη συμβαίνει. Τη χρονική περίοδο 2010-2022 ο πληθυσμός της χώρας μειώθηκε κατά 6%. Όταν κάθε χρόνο οι θάνατοι είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις, δεν χρειάζεται καν μαθηματικό μυαλό για να καταλάβει κανείς τι σημαίνει πρακτικά αυτό για τις επόμενες γενιές.  Κι όταν κάθε χρόνο οι γεννήσεις μειώνονται (72.000 το 2023 από 86.000 το 2021) το πράγμα είναι αδιέξοδο.

Μιλάμε για υπαρξιακό ζήτημα του έθνους. Με πολλές αιτίες. Υπογεννητικότητα, οικονομική κρίση, πανδημία, υψηλό κόστος διαβίωσης, αλλαγή στο πρότυπο ζωής, υποβάθμιση του θεσμού της οικογένειας για να αναφέρουμε μερικές εξ αυτών.

Ενώ θα έπρεπε να είναι Νο1 θέμα στην πολιτική ατζέντα, το ζήτημα πρακτικά απουσιάζει από τη δημόσια συζήτηση. Σε ένα γενικότερο «δεν βαριέσαι, εμείς θα τα λύσουμε αυτά, ας τα βρουν οι επόμενοι» που αρέσει στην πολιτική τάξη – ζήσε το σήμερα, το μότο τους. Ποιοι επόμενοι όμως; Και πόσοι;

Μην λαϊκίζουμε, πάντως. Έγιναν κάποια πράγματα από την κυβέρνηση. Όπως η αύξηση αφορολογήτου για κάθε παιδί, το επίδομα γέννησης των 2.000 ευρώ, η αύξηση των γονικών αδειών. Όμως είναι σταγόνα στον ωκεανό σε ένα γενικότερο ζοφερό κλίμα.

Απαιτούνται πολλά δισεκατομμύρια ευρώ σε βάθος ετών για να εφαρμοστεί ένα project που θα μπορούσε δυνητικά να ανατρέψει τα δεδομένα στο δημογραφικό. Κι αυτά, πολύ απλά και δυστυχώς, δεν υπάρχουν σε κανένα ρεαλιστικό μέλλον.