“Δεν είσαι σαν τις άλλες γυναίκες”.
Μετάφραση: Μόλις σου έκανα σαφές πως δεν είμαι μεγάλος φαν του γυναικείου φύλου, αλλά μου εσύ είσαι αρκετά καλούλα και περιμένω από εσένα να το εκλάβεις αυτό σαν κομπλιμέντο. Σαν τροφή για το υπερεγώ σου τέλος πάντων.
Πόσες φορές έχετε ακούσει αυτή τη φράση με τον ένα ή τον άλλο τρόπο; Πόσες φορές έχετε δεχτεί σαν κομπλιμέντο πως είστε “πολύ έξυπνες για γυναίκες”, “πολύ χαλαρές για γυναίκες”, “πολύ cool για γυναίκες” και τέλος πάντων κάτι που να εξυψώνει εσάς από τις υπόλοιπες γυναίκες; Σίγουρα αρκετές. Πρόκειται για μια φράση σχετικά κοινή, που συνήθως δεν έρχεται με πίσω νόημα. Κι όμως το πίσω νόημα είναι εκεί και απλώς κάνουμε πως δεν το αντιλαμβανόμαστε.
Ήμουν 17 χρονών όταν την άκουσα για πρώτη φορά, μη γνωρίζοντας ακόμα ακριβώς όλους τους τρόπους με τους οποίους με/μας διαμορφώνει η πατριαρχία. Αυτό το “δεν είσαι σαν τις άλλες”, όχι μόνο έφτασε στα αυτιά μου σαν κάποιου είδους εξυψωτικός ύμνος, αλλά και σαν μια διαβεβαίωση, ακραία εγωκεντρική, πως “του αρέσω”. Τότε αντιλαμβανόμουν πως επρόκειτο για έναν τύπο που δεν με βάζει όπως όπως στο friendzone επειδή δείχνω ενδιαφέρον για τα “αντρικά” του χόμπι, αλλά ενδεχομένως εκτιμά το γεγονός πως ενδεχομένως τα πράγματα που με ενδιαφέρουν δεν μοιάζουν με όσα ενδιέφεραν τα προηγούμενα φλερτ του. Πιο συγκεκριμένα: άλλες γυναίκες που τον πλήγωσαν και αποφάσισε πως δεν άξιζαν τον χρόνο και το heartbreak του.
Αυτό που δεν κατάλαβα (και πρόκειται για μια παγίδα στην οποία άθελά τους μπαίνουν πολλές γυναίκες καταλήγοντας “pick me girls”) είναι πως με αυτή τη φράση υποτιμούσε όλες τις υπόλοιπες γυναίκες. Όλες τις γυναίκες που μέχρι τότε γνώρισε, αλλά και όσες δεν είχε γνωρίσει. Όλες τις γυναίκες που τον διαμόρφωσαν -ακόμα και τη μητέρα του- αλλά και τις γυναίκες που εγώ θεωρούσα πρότυπα, τις γυναίκες που με έκαναν να “ανθίσω”, όπως προοριζόμουν. Ό,τι και αν είναι αυτό τέλος πάντων. Όλες τις γυναίκες που θεωρούσα και θεωρώ πρότυπα και θα θεωρώς ως τέλους.
Αυτό που δεν καταλάβαινα ήταν πως όταν κάποιος λέει “δεν είσαι σαν τις άλλες γυναίκες”, μαρτυρά άθελά του πως διαχωρίζει τους ανθρώπους από το φύλο τους, έχοντας προκαθορίσει τι ακριβώς κάνει (ή οφείλε να κάνει) ο καθένας με βάση αυτό. Δεν το λες και παράλογο σε μια κοινωνία που μας έχει φορτώσει όλα τα πατριαρχικά στερεότυπα στους ώμους και μας αφήνει να προχωρήσουμε αρκετά μέχρι να συνειδητοποιήσουμε πως δεν θα πάμε και πολύ μπροστά με αυτά τα βαρίδια.
Η φράση “δεν είσαι σαν τις άλλες” δείχνει πως λίγη προσοχή έχει δώσει αυτός ο άντρας στις γυναίκες, που πιστεύει πως λέγοντας “δεν είσαι σαν εκείνες” ουσιαστικά χαρίζει κάποιου είδους κομπλιμέντο. Στην πραγματικότητα, καμία δεν θα έπρεπε να χαίρεται ακούγοντας αυτή τη φράση, μιας και σε πολλές περιπτώσεις μετατρέπεται και σε μέδοθο ελέγχου. Αν το σκεφτείς, έχεις ήδη μπει σε έναν αγώνα να είσαι εκείνη η τύπισσα που δεν είναι σαν τις άλλες. Να είσαι πάντα “αρκετά αστεία”, “αρκετά κουλ”, “αρκετά χαλαρή”. Ένα ασφαλές περιβάλλον δηλαδή που δεν θα τον ξεβολεύει όταν δεν θα γουστάρει να περιορίσι λίγο τη τοξική του αρρενωπότητα που δεν επιτρέπει στις γυναίκες να μην έχουν πάντα όρεξη για αστειάκια, χαλαρότητα και οτιδήποτε άλλο εκείνος θεωρεί αρκετά αντρικό, άρα “καλό” στοιχείο.
Τις προάλλες, μια 22χρονη Gen Z-ner μου περιέγραφε την εμπειρία της σε ραντεβού, όπου ο τύπος αφού τη χάιδεψε τρυφερά, της είπε πως “μου βγάζεις αυτή την τρυφερότητα, γιατί δεν μοιάζεις με τς άλλες”. Τότε εκείνη του είπε: “Τι εννοείς; Δεν είμαι αρκετά γενναία ή αρκετά γαμάτη ή ευαίσθητη;”. Η απορία της ήταν πηγαία. Προφανώς το ραντεβού της δεν εννοούσε αυτό. Αλλά δεν κάθισε και να το συζητήσει. Πήγε για παγωτό, μου είπε, με φίλες της τρολάροντας το ποιες είναι “αυτές” και “οι άλλες”.
Στην ηλικία της, ντρέπομαι που το λέω, μάλλον ακόμα μαζί του θα ασχολιόμουν. Θα είχε δώσει τροφή στο φουσκωμένο ego μου και η προθυμία μου να διαβάσω πίσω από τις λέξεις θα είχε κάνει shut down. Ακριβώς όπως θα περίμενε από εμένα η πατριαρχία δηλαδή.
