Η Μαίρη Μηνά θα έλεγε πως βρίσκεται σε μια καλή φάση. Μετράει μέρες πριν την πρεμιέρα της παράστασης «Αμαντέους», σε διασκευή και σκηνοθεσία του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, στην οποία συμμετέχει δίπλα στους Γιάννη Νιάρρο και Νίκο Ψαρρά. Αυτό, όπως μου λέει, μεταφράζεται σε περισσότερο στρες, αλλά και δημιουργικότητα. Παρά τα πολλά εμπόδια και μια γενικότερη αίσθηση δυσκολίας, με την οποία όλοι ταυτιζόμαστε τα δυο τελευταία χρόνια, νιώθει συντονισμένη με το έργο, αλλά και με τους ανθρώπους μέσα και γύρω από τη δουλειά. 

Ο ρόλος της στην παράσταση «Αμαντέους»

“Εγώ υποδύομαι την Κονστάνς Βέμπερ. Είναι η σύντροφος του Μότσαρτ, από πολύ μικρή ηλικία. Μετέπειτα γίνεται και η σύζυγός του και η μάνα των παιδιών του. Είναι ένα πρόσωπο μέσα στο έργο που, πρώτον, φωτίζει και άλλες πλευρές ως προς την ιδιωτική ζωή του Μότσαρτ -ποιος είναι ο Μότσαρτ ως άνθρωπος, ας πούμε και σαν σύντροφος, και πώς σχετίζεται με τους πολύ κοντινούς του ανθρώπους, αλλά είναι επίσης και ένα πρόσωπο, μέσω του οποίου δημιουργείται ένα τρίγωνο διάδρασης, μεταξύ του Σαλιέρι και του Μότσαρτ, όπου ο Σαλιέρι προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την Κονστάνς για να επιφέρει λίγο πιο γρήγορα την καταστροφή του Μότσαρτ. Από την άλλη, εγώ διακρίνω στην Κονστάνς, έναν άξονα, υπεύθυνο και μητρικό, στο έργο. Είναι ένας άνθρωπος που συμπορεύεται με μια διάνοια, με ό,τι συνεπάγεται αυτό, και είναι το πρόσωπο που προσπαθεί να φέρει ισορροπίες και την πρακτικότητα της ζωής. Πράγμα που ο Μότσαρτ αδυνατεί, λόγω ιδιοσυγκρασίας, να κάνει. Όλα αυτά και με πολύ χιούμορ, γιατί και η παράστασή μας έχει βασιστεί πάρα πολύ στο χιούμορ.”

Το πέρασμά της από την τηλεόραση, στην καθημερινή σειρά Αγγελική και η “ανάσταση” της μυθοπλασίας στην πανδημία

“Ήμουν δύσπιστη και είχα και πολλές αμφιβολίες και πολλές δεύτερες σκέψεις στο να μπω σε αυτή τη διαδικασία, να εκτεθώ τόσο και πιο πολύ είχε να κάνει με αυτό. Είχε να κάνει με την έκθεση και με τον τρόπο λειτουργίας. Η τηλεόραση απαιτεί πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς απόδοσης και εγώ είχα συνηθίσει στους θεατρικούς κανόνες, που σημαίνει παίρνουμε τον χρόνο μας, ανακαλύπτουμε το έργο, τους ρόλους. Είναι μια τελείως διαφορετική διαδικασία. Παρόλα αυτά, επειδή τα πράγματα αλλάζουν πάρα πολύ γρήγορα πλέον και επειδή επήλθε και όλη αυτή η απομόνωση, λόγω καραντίνας και πανδημίας, τόσο η ανάγκη για δουλειά, όσο και του κόσμου που έμεινε κλεισμένος μέσα και είχε την ανάγκη να συνδεθεί με κάτι, με ένα προϊόν, με μια ιστορία, η μυθοπλασία πήρε λίγο τα πάνω της και αυτό ήταν πάρα πολύ ευνοίωνο. Ήταν κομμάτια ενός παζλ που κάπως ήρθαν όλα μαζί και ολοκληρώθηκαν και τελικά, γυρνώντας το βλέμμα πίσω, δεν το έχω μετανιώσει. Πρώτον, γιατί έκανα κάτι που φοβάμαι και αυτό μόνο σχολείο ήταν για εμένα, δεύτερον, έβαλα τον εαυτό μου σε μια διαδικασία να σπάσει κάποια στεγανά που είχα σε σχέση με το τι σημαίνει τηλεόραση, τι σημαίνει έκθεση, αλλά επίσης, είχα και πολλές ώρες πτήσης, σε μια περίοδο που οι περισσότεροι συνάδελφοί μου ήταν χωρίς δουλειά και σκούριαζαν μέσα στην απομόνωση της πανδημίας, εγώ είχα την ευλογία να μπορώ να δουλεύω, να αναπτύσσω τεχνικές, να έρχομαι πιο κοντά με τα όριά μου. Ήταν για εμένα πολύ σημαντικό που εν τέλει επέλεξα να κάνω αυτό που φοβόμουν.
Η καραντίνα παρατράβηξε και ήταν πολύ ζοφερή. Το ένα έφερε το άλλο, έγιναν χίλιες αποκαλύψεις, οι άνθρωποι είχαν πολύ περισσότερο χρόνο να ασχοληθούν με το τι συμβαίνει γύρω τους, και ήταν μια εποχή αρκετά δυσοίωνη. 

Νομίζω ότι έχει να κάνει μια ολόκληρη εποχή που διαμόρφωσε τόσο τους προηγούμενους, όσο και εμάς. Και η δικιά μας η γενιά έχει ακόμα αυτά τα κατάλοιπα, με τις σχέσεις εξουσίας, με τα πατριαρχικά πρότυπα. 

Οι απαραίτητες αλλαγές που έφερε το MeToo

“Εγώ αυτό που αντιλαμβάνομαι ότι έχει γίνει σαν στροφή είναι ότι έχουμε επιστρέψει σε κάτι που θεωρούσαμε αυτονόητο, αλλά μάλλον είναι η βάση, του να εγκαθιδρύσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης, ευγένειας και σεβασμού και κάπως να το επαναφέρουμε αυτό σαν ζητούμενο σε μια ομάδα εργασίας. Εγώ σε αυτή τη φάση, σε αυτή την ομάδα και σε αυτή τη δουλειά, ήταν τόσο έκδηλο ότι όλοι έχουμε τον σεβασμό και την ευγένεια που απαιτείται και όχι επειδή καλούμαστε να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε τέρατα ή κάτι τέτοιο, αλλά γιατί ήταν πραγματική ανάγκη να ξαναβρούμε σχέσεις συγγένειας και να πούμε «ΟΚ. Εμείς είμαστε στην ίδια πλευρά. Ας δώσουμε τα χέρια και πάμε να κάνουμε την πιο ωραία δουλειά του κόσμου». Οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη να επαναφέρουν αυτό το αίσθημα σεβασμού και αλληλεγγύης μέσα στο πλαίσιο εργασίας τους, για να ξορκίσουμε όλα αυτά τα τέρατα που βγήκαν στην επιφάνεια.

Νομίζω ότι έχει να κάνει μια ολόκληρη εποχή που διαμόρφωσε τόσο τους προηγούμενους, όσο και εμάς. Και η δικιά μας η γενιά έχει ακόμα αυτά τα κατάλοιπα, με τις σχέσεις εξουσίας, με τα πατριαρχικά πρότυπα. Κάπως και εν ρύμη μας είχαμε πάρει αυτή τη στροφή και σαν ανθρωπότητα. Αυτό κάποια στιγμή έφτασε στο ταβάνι, γιατί δεν υπήρχε άλλο περιθώριο. Ακριβώς επειδή συσσωρεύηκε πολύ περισσότερο η καταπίεση και έπρεπε να αναδιαμορφωθεί η κατάσταση. Στο πώς μας γαλούχησαν, πώς μας μεγάλωσαν και αυτό τώρα αρχίζει να αλλάζει και να γίνεται πιο συνειδητό. Πιο συνειδητή γίνεται η ανάγκη για αγάπη και φροντίδα, παρά για σχέσεις εξουσίας και βία. Δεν υπάρχει πια η ανοχή να υπάρχει αυτό.”

Ο λόγος που το θέατρο πήρε τη σκυτάλη των αποκαλύψεων

“Νομίζω ότι έχει να κάνει μια ολόκληρη εποχή που διαμόρφωσε τόσο τους προηγούμενους, όσο και εμάς. Και η δικιά μας η γενιά έχει ακόμα αυτά τα κατάλοιπα, με τις σχέσεις εξουσίας, με τα πατριαρχικά πρότυπα. Αυτό κάποια στιγμή έφτασε στο ταβάνι, γιατί δεν υπήρχε άλλο περιθώριο. Ακριβώς επειδή συσσωρεύηκε πολύ περισσότερο η καταπίεση και έπρεπε να αναδιαμορφωθεί η κατάσταση. Νομίζω εκεί χάθηκε κάπου η μπάλα. Στο πώς μας γαλούχησαν, πώς μας μεγάλωσαν και αυτό τώρα αρχίζει να αλλάζει και να γίνεται πιο συνειδητό. Πιο συνειδητή γίνεται η ανάγκη για αγάπη και φροντίδα, παρά για σχέσεις εξουσίας και βία. Δεν υπάρχει πια η ανοχή να υπάρχει αυτό.”

Δεν υπάρχει επιλεκτικό θέαμα. Είναι από μόνο του το επάγγελμα λαϊκό, προσκαλεί τον κόσμο. Πρόκειται για μια συνθήκη μιας εποχής, που ο Άρης, ας πούμε, είχε το κουράγιο, τη δύναμη και το σθένος να πάρει μια ακραία θέση σε σχέση με αυτό και να κάνει μια επιλογή. 

Η αμηχανία απέναντι στα κλειστά για τους ανεμβολίαστους θέατρα και η απόφαση του Άρη Σερβετάλη

“Είναι κάτι που επιφέρει τεράστια αμηχανία. Γιατί κάνουμε θέατρο για όλους, δεν κάνουμε επιλεκτικό θέατρο. Όλο αυτό φέρνει ένα τεράστιο αγκύλωμα, σαν εμείς να πρέπει να πάρουμε θέση απέναντι σε κάτι που στον κόσμο του θεάτρου δεν υπάρχει. Δεν υπάρχει επιλεκτικό θέαμα. Είναι από μόνο του το επάγγελμα λαϊκό, προσκαλεί τον κόσμο.

Πρόκειται για μια συνθήκη μιας εποχής, που ο Άρης, ας πούμε, είχε το κουράγιο, τη δύναμη και το σθένος να πάρει μια ακραία θέση σε σχέση με αυτό και να κάνει μια επιλογή. Για εμένα δεν υπάρχει μόνο άσπρο και μαύρο, υπάρχουν και γκρίζες περιοχές και αυτή την εποχή αυτό νομίζω ότι διανύουμε. Μια γκρίζα ζώνη, που από τη μια καταλαβαίνει κανείς ότι πρέπει να προάγουμε τη συλλογική υγεία, από την άλλη καλείται ο καλλιτεχνικός χώρος  να πει να σε μια συνθήκη που δεν μπορεί εύκολα να τη χωρέσει. Γενικά, εγώ στέκομαι αρκετά αμήχανη σε σχέση με όλο αυτό, ελπίζοντας πραγματικά ότι είναι μια μεταβατική περίοδος. Ότι αυτό δεν θα κρατήσει πολύ, ότι θα εξασθενίσει, όπως και η ίδια η πανδημία και κάπως θα το αντιμετωπίσουμε και θα επανέλθει η πληρότητα στα θέατρα σε σχέση με όλους.”

Το Θέατρο χρειάζεται να αλλάξει, όπως και η ίδια η κοινωνία

“Έχω υπάρξει αρκετά τυχερή σε αυτό, και το τυχερή το εννοώ, γιατί είναι πραγματικά θέμα τύχης, μιας και οι σεξιστικές συμπεριφορές είναι πολύ συχνές. Αυτά που θα άλλαζα δεν έχουν να κάνουν μόνο με το Θέατρο, έχουν να κάνουν με αυτά που λέγαμε πριν. Με τον κόσμο γενικά και με το κατά πόσο είμαστε αφυπνισμένοι και συνειδητοί συλλογικά και κοινωνικά. Με το κατά πόσο είμαστε έτοιμοι να ξεμπερδεύουμε με κατάλοιπα που μας έχει αφήσει μια εποχή ακραίας πατριαρχίας. Πώς να συνειδητοποιήσουμε τι είναι δικό μας και τι είναι φορτίο που μας έχει έρθει από το παρελθόν και δεν μας αναλογεί, δεν το έχουμε επιλέξει συνειδητά. Κάπως από κοινού να αποφασίσουμε ότι υπάρχει και άλλος δρόμος και η στροφή είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία.”

Αμαντέους

Μέρες & Ώρες Παραστάσεων

Τετάρτη: 20.00
Πέμπτη: 21.00
Παρασκευή: 21.00
Σάββατο: 17.30 & 21.00
Κυριακή: 20.00

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Εισιτήρια: Viva.gr

.

Φωτογραφίες παράστασης: Ελίνα Γιουνανλή