“Πάμε μια βόλτα στα μαγαζιά;”. Αυτό είναι ένα συνηθισμένο, καθημερινό μήνυμα που ανταλλάσσουν εκατομμύρια γυναίκες και άνδρες (κι άλλες ταυτότητες φύλου non binary) εδώ και χρόνια. Ή και όχι. Υπάρχουν πολλές κοινωνικές ομάδες που δεν έχουν την ίδια πρόσβαση στα καταστήματα ρούχων. Γυναίκες που δεν εκπροσωπούνται γιατί δεν υπάρχει κρεμασμένο ρούχα με ταμπελάκι στο νούμερό τους, γυναίκες που δεν μπορούν να πάρουν τρία φορέματα στο δοκιμαστήριο για να αποφασίσουν ποιο τους ταιριάζει, γυναίκες που δέχονται σχόλια για τα κιλά τους από πωλήτριες και γυρίζουν σπίτι με κλάματα. Συμβαίνει.
Στην Ελλάδα, το κίνημα του body positivity είναι -ουσιαστικά- ανεφάρμοστο. Στην θεωρία, επειδή το προστάζει το κίνημα της πολιτικής ορθότητας υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα της κάθε γυναίκας να μην καλουπώνεται σε πρότυπα της βιομηχανίας της ομορφιάς και της μόδας. Στην πράξη, κι εκεί κρίνεται πάντα η συμπερίληψη και όχι στις καλές προθέσεις για εντυπωσιασμό, άπειρες γυναίκες, φίλες μας, κολλητές μας, συναδέλφισσες και μέλη της οικογένειας μας δεν βρίσκουν ρούχα στα καταστήματα των εμπορικών και των μεγάλων πολυεθνικών. Και το παράπονο τους αποσιωπάται επειδή α) θα βρουν εναλλακτικές σε διαδικτυακά καταστήματα του εξωτερικού και β) μας βολεύει να κάνουμε τα στραβά μάτια και να παραμένουν περιθωριοποιημένες. Κι αν ακούγεται το «μας βολεύει» σκληρό και προβοκατόρικο, σκεφτείτε πότε είδατε μια κοπέλα που δεν χωρά στο xxl να περιμένει στην ουρά για το ταμείο;
Ζητήσαμε από αναγνώστριες του Provocateur να μας βοηθήσουν περιγράφοντας τα προσωπικά τους βιώματα. Χωρίς ραφιναρισμένα λόγια, με ωμή ειλικρίνεια που μας γεμίζει ενοχές κι αγανάκτηση, σας τις παρουσιάζουμε.
Κ. “Από μικρό παιδάκι μισούσα τα ψώνια γιατί ήξερα ότι θα γυρίσω σπίτι κλαίγοντας”
«Έχω παραπάνω κιλά εδώ και δέκα χρόνια. Τουλάχιστον. Μπορώ να πω ότι έχει ψιλοβελτιωθεί η κατάσταση τα τελευταία χρόνια, ίσως εξαιτίας του κινήματος του body positivity και των social. Με θυμάμαι, όμως, να πηγαίνω στα 16 μου στο σχολείο χωρίς φόρμα στη γυμναστική. Δεν έβρισκα στα μαγαζιά κάτι που να μου κάνει. Θα έβρισκα μέχρι xl που είναι το 42-44 νούμερο. Έχω γυρίσει βουρκωμένη σε δασκάλα να της πω ότι δεν μπόρεσα να βρω μια φόρμα για το δικό μου σώμα και μου είπε να πάω να ραφτώ ή να επισκεφτώ μαγαζιά που, δυστυχώς, δεν μπορούν να υποστηρίξουν οικονομικά οι γονείς μου. Αλλά, πρόσφατα, σε κατάστημα H&M βρήκα μια φόρμα που μου έκανε και τζιν. Μάλλον σταμάτησαν να βάζουν ταμπελάκια xl και large σε μικρότερα μεγέθη αλλά τα τοποθετούν σε αυτά που πραγματικά ανταποκρίνονται σε αυτά τα μεγέθη. Δεν θα μακρηγορήσω με αναλύσεις για το γεγονός ότι τα ρούχα για plus size γυναίκες απευθύνονται σε γυναίκες μεγαλύτερων ηλικιών. Στην ελληνική αγορά συμβαίνει αυτό. Ακόμη όμως κι αυτά δεν είναι προσιτά σε εμάς. Φαντάσου ένα απλό μπλουζάκι με τιμή 10€. Στα plus size νούμερα θα το βρούμε 15€. Και είναι κοροϊδία να μας χρεώνουν παραπάνω το ύφασμα, τότε θα έπρεπε να είναι τα xs φθηνότερο. Αλλά δεν γίνεται αυτό. Νούμερα plus size δεν βρίσκουμε σε φυσικά καταστήματα για να τα δοκιμάσουμε.
Δεν φορούσα ποτέ φούστες ή φορέματα. Πρώτη φορά έβαλα στα 19 μου, πριν από δύο χρόνια
Είχε γίνει μια κίνηση από μια μεγάλη αλυσίδα που έφερναν μεγάλα νούμερα, επιτέλους, στην ελληνική αγορά. Αλλά, είχαν σε μια γωνία της κακιάς ώρας σε κάποιο τελευταίο όροφο σε δύο καταστήματα όλα κι όλα. Συγκεκριμένα, θυμάμαι να υπάρχουν διαθέσιμα σε δυο καταστήματα, το ένα στον Πειραιά και το άλλο στην Ομόνοια. Πρόσφατα δεν τη βρήκα τη γωνία μου. Ρώτησα και μου είπαν οι κοπέλες πώς είναι διαθέσιμα μόνο online. Λες κι εμείς δεν έχουμε ανάγκη να το δούμε πάνω μας. Να πάμε μια βόλτα. Τα τοπικά μαγαζιά που ίσως εξυπηρετούν τα μεγαλύτερα σώματα είτε είναι ακριβά για το budget μιας φοιτήτριας (και γενικά ένας κακοπληρωμένος εργαζόμενος) είτε δεν έχουν ποικιλία. Συνήθως απευθύνονται σε γυναίκες μεγαλύτερων ηλικιών και εισοδημάτων. Κι έτσι αναγκαζόμαστε να στραφούμε σε κάθε λογής κινέζικο online κατάστημα. Δεν είναι ότι στηρίζουμε όσα πρεσβεύει αλλά είναι –πραγματικά- από τις ελάχιστες επιλογές που έχω για να ντυθώ “μοντέρνα” και χωρίς να χρειαστεί να αφήσω ένα μηνιάτικο για δύο παντελόνια…Θα σου πω και κάτι για να καταλάβεις: τυχαίνει από μικρό παιδί να μισώ τα ψώνια. Δεν ήμουν σαν τις φίλες μου που ήθελαν πολύ να πάμε βόλτα. Γιατί ήξερα ότι θα γυρίσω πίσω κλαίγοντας, επειδή πήγαινα άδικα. Σε αφήνουν στο περιθώριο. Δεν φορούσα ποτέ φούστες ή φορέματα. Πρώτη φορά έβαλα στα 19 μου, πριν από δύο χρόνια, το βρήκα στο Asos.com. Αν με ρωτάς, είναι θέμα φύλου. Οι άνδρες έχουν τα μεγαλύτερα νούμερα.
Ελπίζω σε ένα καλύτερο αύριο που θα χωράμε όλοι κι όλες μέσα
Το ξέρω γιατί ψώνιζα αρκετά συχνά από τα ανδρικά. Δεν έχω δει όμως ρούχα για petite ή tall γυναίκες στην ελληνική αγορά. Συχνό φαινόμενο είναι να διαλέγω ένα κολλητό ρούχο και η υπάλληλος να μου λέει να πάρω μεγαλύτερο νούμερο για να μη διαγράφονται οι ατέλειες. Πλέον, μου είναι εντελώς αδιάφορη η άποψη αυτή, έχουν συνηθίσει να βλέπουν τα plus size άτομα ως άτομα που ντρέπονται γι’ αυτό που είναι. Ελπίζω σε ένα καλύτερο αύριο που θα χωράμε όλοι κι όλες μέσα”
Ε. “Θα μου δώσουν ρούχα που είναι σαν τσουβαλιά και πιο τεράστια από το νούμερο μου και σκεφτείτε ότι φοράω 3xl”
” Η αλήθεια είναι ότι, ειδικά στο μέρος που ζω εγώ, υπάρχει πολύ μεγάλο πρόβλημα γιατί είναι επαρχία και -όπως είναι φυσικό- τα μαγαζιά δεν είναι πολλά. Οπότε, αναγκαστικά, για καθημερινά ρούχα περισσότερο, θα προτιμήσω να παραγγείλω από μαγαζιά στο ίντερνετ. Στα φυσικά μαγαζιά δεν υπάρχει περίπτωση τις πιο πολλές φορές να βρω κάτι ή θα πάω θα τους ζητήσω κάτι και θα μου δώσουν κάτι εντελώς άσχετο με αυτό γιατί συνήθως δεν έχουν κάτι άλλο. Ή θα μου δώσουν ρούχα που είναι σαν τσουβαλιά και πολύ πιο τεράστια από το νούμερο μου και σκεφτείτε ότι φοράω 3xl. Ή, το κορυφαίο, πολλές φορές θα με αντιμετωπίσουν άσχημα τύπου χωρίς να με ξέρουν καν μου λένε “βρε κορίτσι μου αν είχες λιγότερα κιλά θα σου έκανε και αυτό και εκείνο” κτλ. Ή όταν μου δείχνουν ρούχα, προφανέστατα ,για πολύ μεγαλύτερες ηλικίες και τους λέω ότι θα ήθελα κάτι πιο νεανικό γιατί είμαι μόλις 21 μου απαντάνε πολλές φορές ότι “βρε και αφού είσαι τόσο νέα γιατί το κάνεις αυτό με τα κιλά στον εαυτό σου”. Και το τονίζω χωρίς να με γνωρίζουν. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα να καταλάβετε, είχα ένα γάμο αρχές καλοκαιριού και είπα ας πάω μια φορά να πάρω ένα πιο επίσημο φόρεμα από ένα μαγαζί εδώ κοντά, πήγα μου πρότεινε τέσσερα, της τόνισα ότι το θέλω για γάμο κοντινού μου ανθρώπου και ήταν φορέματα καθημερινά, φαίνονταν και από το ύφασμα, καταλαβαίνετε, τελικά πήρα ένα, το πιο κάπως καλό από όλα και το πλήρωσα 100€ και το ίδιο φόρεμα σε αυτό το μαγαζί αλλά σε μέγεθος small και σε άλλο χρώμα είχε 60 €.Και καλά τόση διαφορά λόγω παραπάνω υφάσματος”.
Δ. “Ποτέ, από μικρό κοριτσάκι, δεν μπήκα σε ένα μαγαζί να ρωτήσω αν υπάρχει νούμερο για εμένα και να μη με κοιτάξουν με στραβό μάτι κι απαξίωση”
“Εγώ, δυστυχώς ή ευτυχώς, ανήκω στις γυναίκες που δε φοράει ούτε large ούτε extra large άλλα μεγαλύτερα νούμερα. Παλαιότερα, έβρισκα ρούχα μεγάλης σουηδικής αλυσίδας χωρίς κανένα πρόβλημα γιατί τα νούμερα που είχαν ήταν πραγματικά μεγάλα, άνετα και ρούχα που αντιστοιχούσαν και στη ηλικία μου…. Γιατί, δυστυχώς, είμαι 32 χρόνων και όλα τα μεγάλα ρούχα έχουν σχέδια και μοτίβα για ηλικίες άνω των 50. Με λύπη μου έμαθα γύρω στον Ιούνη ότι η συγκεκριμένη αλυσίδα αποφάσισε να αποσύρει από τα φυσικά καταστήματα όλα τα plus- curve νούμερα που είχε διαθέσιμα και ότι αυτά μπορούσαμε να τα προμηθευτούμε μόνο μέσω διαδικτύου , φυσικά, μετά από αυτό η συγκεκριμένη αλυσίδα ρούχων “έφαγε” ένα μεγάλο Χ από εμένα γιατί θεωρώ πως όλες οι γυναίκες -ανεξαρτήτως μεγέθους- πρέπει να μπορούμε να βρούμε τα ρούχα μας οπουδήποτε, ίσως χαλούσε το image του μαγαζιού να μπαίνουν παχουλές κοπέλες να ψωνίζουν, δεν ξέρω τι να πω… Μετά από αυτό το γεγονός, στράφηκα, αναγκαστικά, σε διαδικτυακά καταστήματα γιατί, δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχει πουθενά κανένα κατάστημα να πουλάει μεγάλα μεγέθη κ ειδικά στην επαρχία όπου μένω… Παλαιότερα, ψώνιζα από ένα μαγαζί που λεγόταν ulla popken το οποίο είχε φυσικό κατάστημα σε σχετικά κοντινή πόλη, το κλείσανε κι αυτό όμως. Μετά πήγα να βρω ρούχα σε ελληνική εταιρεία που διαφημίζει ότι έχει μεγάλα μεγέθη ούτε καν, εκεί το xxl είναι large. Και τελικά, κατέληξα στο shein.
…υπάρχουν πολλά κορίτσια όπως και αγόρια με παραπάνω κιλά τα οποία είναι στην εφηβεία και δεν πρέπει να βιώνουν ότι βιώσαμε εμείς στην ηλικία τους…
Ειλικρινά, δε με νοιάζει ούτε πόσα κερδίζουν, ούτε τίποτα, όλη μου τη ζωή ήμουν παχουλή, άλλες φορές λιγότερο κι άλλες περισσότερο, ποτέ από μικρό κοριτσάκι δεν μπήκα σε ένα μαγαζί να ρωτήσω αν υπάρχει νούμερο για εμένα κ να μη με κοιτάξουν με στραβό μάτι κ απαξίωση λες κ τους ζητούσα κάτι εξωπραγματικό. Μπορεί εγώ με τα χρόνια να συμφιλιώθηκα με τον εαυτό μου και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζω, όχι μόνο στην αγορά ρούχων αλλά και σε άλλους τομείς, αλλά υπάρχουν πολλά κορίτσια όπως και αγόρια με παραπάνω κιλά τα οποία είναι στην εφηβεία και δεν πρέπει να βιώνουν ότι βιώσαμε εμείς στην ηλικία τους…”
Π. “Η ελληνική μόδα έχει την λογική ότι οι γυναίκες με παραπάνω κιλά δεν θέλουν να δείξουν το σώμα τους, ντρέπονται γι’ αυτό”
“Ποτέ δεν ήμουν αδύνατη ή κανονική, πάντα είχα τα κιλάκια μου και το τι θα φορέσω ήταν βραχνάς για μένα. Όλα τα ρούχα που υπάρχουν στα μαγαζιά, βγαίνουν σε συγκεκριμένα νούμερα ( XS – XL ). Και εγώ που φοράω μεγαλύτερο νούμερο από το XL πρέπει να αγανακτήσω για να βρω κάτι που να είναι καλαίσθητο και για την ηλικία μου. Η ελληνική μόδα έχει την λογική ότι οι γυναίκες με παραπάνω κιλά δεν θέλουν να δείξουν το σώμα τους, ντρέπονται γι’ αυτό, οπότε οι μπλούζες είναι πάντα με μανικάκι, οι φούστες είναι από το γόνατο και κάτω και δεν υπάρχουν σορτσάκια, μόνο βερμούδες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως είναι πως δεν έχουν όλα τα μαγαζιά μεγάλα νούμερα. Είναι πολύ συγκεκριμένα καταστήματα που έχουν ακριβά ρούχα, ακόμα και τα fast fashion τύπου H&M που μέχρι πριν έναν χρόνο είχαν τμήμα plus size, τώρα μπορώ να τα παραγγείλω μόνο online, λες και δεν πρέπει εγώ να δοκιμάσω το ρούχο για να δω πως είναι πάνω μου. Πρέπει να φάω μια ολόκληρη μέρα στον δρόμο για να βρω δυο – τρία μαγαζιά που τα ρούχα θα είναι όπως περιέγραψα πιο πάνω, άρα πολλές φορές δεν βρίσκω τίποτα και πρέπει να καταφύγω αναγκαστικά στο internet για να βρω αυτό που θέλω με το ρίσκο ότι δεν θα σταθεί καλά πάνω μου γιατί δεν το δοκιμάζω”.
Τα συμπεράσματα είναι δικά σας. Οι γυναίκες με παραπάνω κιλά είναι εξοστρακισμένες. Πρέπει να ντύνονται σαν τον Ντέμη Ρούσσο και να αυτοσαρκάζονται με τα κιλά τους για να γίνονται ορατές; Ή να ακούν την αποψάρα μας για το δικό τους σώμα;