Στο Reuters, στο NPR, στον Independent, στο Αljazeera διαβάζω από τις αρχές του καλοκαιριού του 2020 άρθρα σχετικά με τις εξαφανίσεις ανήλικων κοριτσιών και γυναικών από τη χώρα των Άνδεων. Πλέον τα στατιστικά είναι τρομακτικά. Πριν από την επιβολή της καραντίνας, στη χώρα των Άνδεων καταγράφονταν πέντε εξαφανίσεις γυναικών και κοριτσιών την ημέρα κατά μέσον όρο, ο αριθμός τους αυξήθηκε σε οκτώ και έφτασε τις είκοσι εξαφανίσεις ημερησίως.
“Από την 16η Μαρτίου ως την 30ή Ιουνίου, έχουν καταγραφεί 915 εξαφανίσεις γυναικών», τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Ελιάνα Ρεβογιάρ, αρμόδια για τα δικαιώματα των γυναικών στην ανεξάρτητη αρχή.
«Πρέπει να μάθουμε τι τους συνέβη”, υπογράμμισε ο Ουάλτερ Γκουτιέρες, ο επικεφαλής της αρχής, στο ραδιοφωνικό δίκτυο RPP. “Μικρά κορίτσια και έφηβες αντιπροσωπεύουν το 70% των γυναικών που εξαφανίστηκαν”, διευκρίνισε. Το 2019, διαπράχθηκαν τουλάχιστον 166 γυναικοκτονίες στο Περού. Περίπου μία στις δέκα αρχικά καταχωρίστηκε στα αρχεία της αστυνομίας ως εξαφάνιση.
Στις 18 Ιανουαρίου τα ξημερώματα, η Dominga Román έφυγε από το σπίτι της στην περιοχή Sayán του κεντρικού Περού και δεν επέστρεψε ποτέ. Μαρτυρίες λένε ότι πήγε σε ένα πάρτι με έναν φίλο, άλλοι την είδαν σε μια στάση λεωφορείου και κάποιοι είπαν ότι περπατούσε μόνη της και επιβιβάστηκε σε ένα ταξί. “Κανείς δεν μας έχει πει πραγματικά τι συνέβη. Έχουν περάσει τόσοι μήνες και ακόμα δεν ξέρουμε τίποτα, πού είναι, τι συνέβη στη μαμά μου”, λέει στο BBC World η Oriana Romero, κόρη της Dominga.
“Ήρθε η πανδημία και με την καραντίνα δεν μπορούσαμε να συνεχίσουμε να ψάχνουμε και τίποτα δεν είναι γνωστό μέχρι σήμερα”, συμπληρώνει. . Ελλείψει ενός ενημερωμένου αρχείου των αγνοουμένων γυναικών, κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα πόσοι εξαφανίζονται κάθε χρόνο στο Περού. Λίγο μετά την εξαφάνιση της Dominga Román, το Υπουργείο Γυναικών (Ministerio de la Mujer), δημοσίευσε περίπου 1.200 εξαφανίσεις από την αρχή της καραντίνας έως τον Ιούλιο.
Τα στοιχεία που παρασχέθηκαν στο BBC World από το Υπουργείο Εσωτερικών δείχνουν ότι οι εξαφανίσεις που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια της καραντίνας ήταν υπερδιπλάσιες από ό,τι ανέφερε ο Διαμεσολαβητής και το Υπουργείο Γυναικών. Σύμφωνα με το Εσωτερικό, από τις 16 Μαρτίου έως τις 30 Ιουλίου 2020, η Εθνική Αστυνομία του Περού (PNP) έλαβε 4.448 αναφορές εξαφάνισης προσώπων, εκ των οποίων 2.766 (62%) αντιστοιχούσε στις γυναίκες. Με αυτά τα στοιχεία και παρά τον αυστηρό περιορισμό που σημειώθηκε στη χώρα κατά τη διάρκεια αυτών των μηνών, κατά μέσο όρο τουλάχιστον 20 γυναίκες αναφέρθηκαν ως αγνοούμενες κάθε μέρα. Tα θεσμικά όργανα δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα τι συμβαίνει στη συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών που εξαφανίζονται στο Περού. Το πρώτο πράγμα που αντιμετωπίζουν τα μέλη της οικογένειας όταν πρόκειται να κάνουν την καταγγελία είναι μια σειρά από στερεοτυπικές σεξιστικές εκτιμήσεις στις οποίες η αστυνομία υποθέτει ότι έχουν φύγει με ένα άντρα ή εξαφανίστηκαν με δική τους ελεύθερη βούληση.
Οι διαδικασίες απέναντι σε μια καταγγελία εξαφάνισης ήταν προβληματικές, καθώς δεν εφαρμόζονταν τα πρωτόκολλα, καθυστερούσε η έκδοση σημάτων αναζήτησης και οι οικογένειες έπρεπε να κινητοποιούν δικά τους μέσα για να ψάξουν τις συγγενείς τους. Τώρα η αναζήτηση γίνεται ακόμα πιο δύσκολη λόγω των περιορισμών στην κυκλοφορία και τη μετακίνηση, επισημαίνει η Κάτε Σότο, εκπρόσωπος της οργάνωσης Γυναίκες Αγνοούμενες στο Περού. Με σύνθημα «Οι Αγνοούμενες Μετρούν» η οργάνωση θυμίζει πως «τα δικαιώματά μας δεν είναι σε καραντίνα». Παράλληλα έχει ξεκινήσει καμπάνια με τίτλο #DóndeEstánEllas (Πού Βρίσκονται Εκείνες), με στόχο την κινητοποίηση κοινωνίας και αρχών ώστε να διατεθούν οι απαραίτητοι πόροι για την αναζήτηση των αγνοούμενων γυναικών ήδη από την πρώτη στιγμή της καταγγελίας, πριν οι δράστες φροντίσουν να χαθούν τα ίχνη τους για πάντα.
“Είναι ανησυχητικό το ότι είχαμε τόσο υψηλό αριθμό γυναικών που εξαφανίστηκαν το 2020, ενώ βρισκόμασταν υπό περιορισμό λόγω της πανδημίας και οι γυναίκες βρίσκονταν στα σπίτια τους», δηλαδή σε χώρους θεωρητικά πιο ασφαλείς, τόνισε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο η Πατρίσια Σαρμιέντο, αρμόδια για τα δικαιώματα των γυναικών στην ανεξάρτητη αρχή.
Κατά τα στοιχεία της νέας έκθεσης, που τιτλοφορήθηκε :Τι τους συνέβη;” (Qué pasó con ellas?), συνολικά 5.521 γυναίκες, ενήλικες (1.686), έφηβες και μικρά κορίτσια (3.835), αναφέρθηκε στις αρχές ότι εξαφανίστηκαν την περασμένη χρονιά. Τα δεδομένα προέρχονται από το Σύστημα Αναζήτησης Εξαφανισθέντων Προσώπων του υπουργείου Εσωτερικών.
“Το ζήτημα της εξαφάνισης αυτών των γυναικών δεν συνδέεται πλέον με την ιδέα ότι επέλεξαν να φύγουν για προσωπικούς λόγους, αλλά με τα προβλήματα της έμφυλης βίας, της εμπορίας ανθρώπων και των γυναικοκτονιών, υπογράμμισε η Πατρίσια Σαρμιέντο.
