Από την πρώτη στιγμή, από την πρώτη σκηνή. Ξέρεις πως διάλεξες σοφά μέσα από το (υπερβολικό;) πλήθος παραστάσεων στην Αθήνα. Ο τρόπος που το θέατρο Μοντέρνοι Καιροί προσεγγίζει τον «Ματωμένο Γάμο», ένα δηλαδή από τα πλέον εμβληματικά έργα του παγκοσμίου θεάτρου, είναι σαν reboot στην ουσία των πραγμάτων. Μια άρτια καλλιτεχνική δουλειά, επενδυμένη με αγάπη, γνώση και μεράκι στην κάθε λεπτομέρεια. Με σεβασμό στο υλικό, με πινελιές πάνω στο πρωτότυπο που έρχονται να προσθέσουν, όχι να αφαιρέσουν. Μια διασκευή που αναδεικνύει, σέβεται και τιμά.
Το ’χαμε μια κάποια απορία πριν πάμε στο Θέατρο Μοντέρνοι Καιροί (Δαμοκλέους 8, Γκάζι) το κατά πόσο το κείμενο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα μπορεί ακόμα να ανάψει σπίθες στον αποδέκτη. Μην το υποτιμάμε, μήτε να το έχουμε για δεδομένο. Το ότι κάτι θεωρείται αριστουργηματικό, όπως ο «Ματωμένος Γάμος», δεν συνεπάγεται αυτόματα και πως διατηρεί τη δύναμη να μιλήσει στην καρδιά του σύγχρονου θεατή. Ότι μπορεί δηλαδή να νικάει τη φθορά του χρόνου.
Ένα έργο που σε κάνει να το ζεις, το θέατρο όπως πρέπει να είναι
Να πούμε την αλήθεια μας, θα το θέλαμε το συγκεκριμένο να είναι αναχρονιστικό, ξεπερασμένο. Με την έννοια πως η ουσία των όσων διηγείται το έργο του Λόρκα, κι ας αλλάζει η μορφή, παραμένει εξόχως προβληματική στη βάση της. Το πόσο δύσκολα δηλαδή μπορεί κανείς πραγματικά να υπερνικήσει τα «πρέπει» του περίγυρού του, οικογενειακού και κοινωνικού. Ένας συνεχής αγώνας που παρά τις επί μέρους βελτιώσεις παραμένει κάτι το ακανθώδες, το εξόχως δύσκολο αν όχι αδύνατο.
Οι δεσμεύσεις, η τιμή, το πάθος, το λάθος, οι συμβάσεις, η υποταγή, η βεντέτα, η θέση της γυναίκας στην κοινωνία, όλα αυτά είναι αγωνιώδεις θεματικές που περνάνε μπροστά σου, νιώθεις να συμβαίνουν. Σαν να μπήκες σε χρονοκάψουλα και να παρακολουθείς δια ζώσης.
Αυτό προφανώς είναι (η μεγάλη) επιτυχία της παράστασης. Το ότι δηλαδή σε βάζει 100% «μέσα». Μόλο μάλιστα που ανά διαστήματα κινείται στο χώρο του υπερβατικού, του μυστηριώδους όπως στη σκηνή με τις 3 Μοίρες – μια από τις προσθήκες στο πρωτότυπο. Μόλο την «παλιακότητα» που λέγαμε και παραπάνω. Οι εξαιρετικές ερμηνείες όλων των ηθοποιών οδηγούν σε ένα αποτέλεσμα πολύ πάνω από το σύνηθες, το μέσο όρο.
Μια ποιητική παράσταση ένα σύνολο που τίποτα δεν περισσεύει
Κι αν δεν είσαι εξοικειωμένος με το έργο του Λόρκα, η ιστορία είναι λίγο πολύ αυτό που φαντάζεσαι από τον τίτλο – δεν είχαν έγνοιες spoiler τότε. Ένας γάμος, που γίνεται για το συμφέρον, καταλήγει σε τραγωδία. Καθότι ένας έρωτας σιγοβράζει στο παρασκήνιο. Και φτάνει στην επιφάνεια, μαζί στην έκρηξη που τινάζει τα πάντα στον αέρα. Ο θρήνος (των γυναικών) ρίχνει την αυλαία…
Ο ποιητικός λόγος του κειμένου βρίσκει απευθείας στόχο, στην καρδιά, στο νου του θεατή. Ενώνεται με το γήινο στοιχείο, κάτι που νιώθεις από την πρώτη στιγμή, με τη σκηνή που είναι γεμάτη χώμα. Ενώνεται με τη δύναμη της μουσικής, την σαν μαχαιριά κραυγή του φλαμένκο.
Κοιτώντας το εκ των υστέρων, αυτό τελικά που σε κερδίζει πιότερο στο πώς το θέατρο Μοντέρνοι Καιροί παρουσιάζει ένα τόσο κλασικό έργο, είναι ο δυναμικός χαρακτήρας. Το πώς, με άλλα λόγια, προκύπτει ένα άρρηκτα δεμένο σύνολο. Τα στοιχεία που ντύνουν την παράσταση, οι ηθοποιοί, τα σκηνικά, γίνονται ένα σώμα, μια ψυχή. Κι αυτό προφανώς το πιστώνονται όλοι οι συντελεστές, κυρίως ο σκηνοθέτης Κώστας Νταλιάνης.
Ναι, είναι δύσκολο να διαλέξεις ανάμεσα στις τόσες θεατρικές παραστάσεις στην Αθήνα. Αλλά λέμε να στο κάνουμε πιο εύκολο. Βάλε στη λίστα με τα “attending” σου, αυτόν τον «Ματωμένο Γάμο». Δεν θα το μετανιώσεις.
Σκηνοθεσία – Μετάφραση – Διασκευή: Κώστας Νταλιάνης
Ερμηνεύουν: Εβίτα Παπασπύρου, Φάνια Νταλιάνη, Γιάννης Τσόρβας, Χρήστος Ζαχάρωφ, Σιλβάνα Σοντίνι, Μίλτος Δημουλής, Αγγελική Λυμπεροπούλου, Μαρία Κολοκυθά, Ευγνωσία Σοφιανίδου
Μπες ΕΔΩ για εισιτήρια
