Οι New York Times τον ονομάζουν Μακεδόνα σχεδιαστή –εμείς, για να μην εξάψουμε τα ήδη εξημμένα πνεύματα, θα τον πούμε Σκοπιανό. Και τον τιμούν με μια ευμεγέθη παρουσίαση, τιμή σπάνια για σχεδιαστή που κάνει το ντεμπούτο του στην Εβδομάδα Μόδας της Νέας Υόρκης.
Βέβαια, για να είμαστε ειλικρινείς, ο Πετζόσκι δεν είναι άγνωστος στο τμήμα μόδας της εφημερίδας. Πριν από δεκατέσσερα χρόνια η Κάρι Ντόνοβαν, μεγάλη και τρανή fashion editor του φύλλου, στα πρόθυρα της σύνταξης τότε, είχε μπει στον κόπο να του πάει συνέντευξη. Τότε η αιτία ήταν το περίφημα φόρεμα-κύκνος που είχε φορέσει η Μπιόρκ στην τελετή απονομής των Όσκαρ –μιλάμε για το 2001. Η Κάρι είχε υμνήσει το φόρεμα αλλά κι ό,τι άλλο παρήγαγαν τα άξια χέρια του Μάρτζαμ. Τα είχε βρει όλα τόσο πρωτότυπα και εμπνευσμένα σε αντίθεση με τις υπολογιστικά σέξι δημιουργίες των συναδέλφων του. Εννοείται πως την άποψη της υιοθέτησαν μόνο λίγοι.
Έκτοτε ο Μάρτζαμ Πετζόσκι μεγάλωσε ηλικιακά και επαγγελματικά και ανήκει πλέον στη συνομοταξία των καθιερωμένων, έστω και αν αποφεύγει να χρησιμοποιεί το όνομά του στη δουλειά. Το 2003 έστησε τη φίρμα KTZ η οποία, εκτός από τα ρούχα που σχεδιάζει ο ίδιος, διαθέτει συλλογές και άλλων πρωτοεμφανιζόμενων στον χώρο της μόδας. Και, αν κρίνουμε από τα δημοσιεύματα τα πράγματα πάνε τόσο καλά γι’ αυτόν και τον συνεταίρο του Σάσκο Μπεζόφσκι, ώστε πλέον διαμένει έξι μήνες τον χρόνο στο Μπαλί και ετοιμάζεται να κάνει την παρθενική εμφάνισή του στην εβδομάδα μόδας του Μεγάλου Μήλου.
Τα ρούχα του Πετζόσκι είναι ένα σύμπαν ξεχωριστό –κοιτάζοντας τα αναρωτιέσαι αν κάποια φυλή Καρακατσάνων διακτινίστηκε στην Ιαπωνία όπου, αντί να ενσωματωθεί στην τοπική κουλτούρα, δημιούργησε μια υβριδική μορφή λαϊκής –πείτε την και pop- τέχνης που επιζεί σε μια άλλη διάσταση. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν φοριούνται. Απλά, κάποιος πρέπει να τα «σπάσει» σε κομμάτια ώστε η εντύπωση που θα δημιουργείται να είναι του αρτιστίκ εκκεντρισμού και όχι της εισβολής εξωγήινων. Το σημαντικό είναι να έχει κανείς κατά νου ότι η εποχή της δημιουργικής εξαλλοσύνης ανήκει πλέον στο παρελθόν, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το prêt-à-porter –ανάμεσα στα ρούχα της τελευταίας συλλογής του δεν υπάρχει τίποτα που να θυμίζει το φόρεμα-κύκνος.
Το οποίο, μια και το θυμηθήκαμε, θα εκτίθεται από τις 8 Μαρτίου στο ΜοΜΑ (Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης) στο πλαίσιο έκθεσης αφιερωμένης στη Μπιόρκ.