Πρώτη εκδοχή:

Όταν κάποιος μάς φαίνεται… ξεροκέφαλος, λέμε, συνήθως, ότι «κατέβηκε από τα Κράβαρα». Αλλά τι είναι τα Κράβαρα; Χωριό, επαρχία, βουνό, πόλη; Και με το φακό να ψάξουμε το χάρτη της Ελλάδας, δε θα το βρούμε πουθενά. Γιατί Κράβαρα δεν υπάρχουν. Από που βγήκε, λοιπόν, το παράξενο αυτό όνομα; Κάποτε -αρκετά χρόνια πριν την επανάσταση του ’21- στη Ναύπακτο ξεσηκώθηκαν μερικά τολμηρά παλικάρια, ανέβηκαν στο βουνό και δημιούργησαν ένα ισχυρό καπετανάτο. Το πιο ισχυρό της εποχής εκείνης. Οι Αρβανίτες τους έτρεμαν, Ωστόσο, μια μέρα αποφάσισαν να τους χτυπήσουν με μεγάλες δυνάμεις, για να τους βγάλουν απ’ τη μέση. Αλλ’ όταν άρχισε η μάχη, οι Έλληνες τους επιτεθήκανε με καταπληκτική ορμή, φωνάζοντας συγχρόνως: «Στην κάρα βαρήτε!». Η λέξη «κάρα», που σημαίνει κεφάλι, είναι καθαρά ομηρική και, κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας, ήταν πολύ της μόδας, παρμένη από τα θρησκευτικά βιβλία. Όμως, και το «καραφλός» και «καραφλα» ετυμολογούνται από το κάρα. Ο λαός, λοιπόν, όλους αυτούς που φώναζαν «στην κάρα βαρήτε» τους ονόμασε τιμητικά –με μια μικρή παραλλαγή- «Κραβαρίτες». Και με τον καιρό, η Ναύπακτος πήρε την ανεπίσημη ονομασία Κράβαρα.

 

 

Δεύτερη εκδοχή:

Ωστόσο το τοπωνύμιο, οφείλεται στους Αλβανούς. Την εποχή που βρίσκονταν στη χώρα μας συνήθιζαν, σε περιοχές σαν εκείνη της ορεινής Ναυπακτίας, να δίνουν ονομασίες Κράβαρι, που σήμαινε τόπο πετρώδη, κρημνώδη, άγονο.

Οι ονομασίες αυτές με τν πάροδο του χρόνου, ανάλογα με τη συχνή ή όχι χρήση τους παρέμειναν σαν τοπωνύμιο. Στις περιοχές που δε γίνονταν συχνή η χρήση τους, ξεχάστηκαν. Σεάλλες, ύστερα από διάφορα περιστατικά, μετονομάστηκαν.

Αναφέρω τρεις περιοχές, που είχε δοθεί η τοπωνυμία Κράβαρι.

-Στην ορεινή περιοχή της Ναυπακτίας, που διατηρήθηκε κι έγινε Κράβαρα (ο πληθυντικός αριθμός του Κράβαρα).

-Στην Αρκαδία, δυτικά της Τεγεάς, που μετονομάστηκε Βόρειον Όρος.

-Στην Ήπειρο, στο Νομό Πρεβέζης, κοντά στο Λούρο ποταμό, το χωρίο Κράβαρι που μετονομάστηκε σε Άνω Ράχη.

Αυτό πιστοποιείται και από σχετική μελέτη του Π. Φουρίκη, που δέχεται ότι το Κράβαρα είναι παράγωγο της Αλβανικής λέξης Graue (Περιοδ. ΑΘΗΝΑ τόμ. 33 σ.

* Από το βιβλίο του Τάκη Νατσούλη “Λέξεις και Φράσεις Παροιμιώδεις”, Σμυρνιωτάκης Εκδοτική.