16 Αυγούστου και σαν σήμερα ήρθε στον κόσμο ένα κορίτσι που η μοίρα είχε αποφασίσει, όταν θα μεγάλωνε, να γραφτεί το όνομά του με χρυσό μελάνι. Ή και με…κίτρινο, αν αναλογιστεί κανείς τις άπειρες φορές που έχει απασχολήσει το διεθνή Τύπο με τα καμώματα και τα ζουμερά σκανδαλά της εκτός από το ταλέντο της στην τέχνη του πενταγράμμου.
Κι όμως, κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει ότι σήμερα η Μαντόνα είναι ένα φαινόμενο, που προκαλεί ακατάπαυστα το ενδιαφέρον και κάνει να ασχολούνται μαζί της πρόεδροι κρατών, πανεπιστημιακοί με διατριβές, μέχρι και ο ίδιος ο Πάπας, ο οποίος επανειλημμένως έχει οργιστεί με αυτήν και έχει εκφράσει δημόσια τη δυσαρέσκειά του.
Πρόκειται για μια γυναίκα, που έχει επηρεάσει κάθε τραγουδίστρια από τη δεκαετία του ’80 έως και σήμερα και κατέχει το μοναδικό ρεκόρ να βρίσκεται στην κορυφή των επιτυχιών του πλανήτη για 25-και…βάλε-ολόκληρα χρόνια. Μολονότι η τελευταία της πενταετία, μουσικά τουλάχιστον κάθε άλλο παρα επιτυχημένη μπορεί να θεωρηθεί αλλά οι συναυλίες της είναι πάντα κάτι σαν λαϊκό προσκύνημα και σπάνε κάθε ρεκόρ.
Η παραμικρή αλλαγή στο χτένισμά της συζητείται, το ντύσιμο που υιοθετεί γίνεται μόδα, κάθε φράση της επιχειρείται να ερμηνευθεί, οι θρησκευτικές ανησυχίες της ιντριγκάρουν, οι πολιτικές επίσης, οι γάμοι της, οι γέννες της, τα παιδιά της, οι υιοθεσίες, οι ταινίες της και φυσικά τα τραγούδια της. (Αλλά όχι οι κινηματογραφικές της εμφανίσεις που στην πλειοψηφία τους, ούτε η ίδια θέλει να τις θυμάται.
Γιατί, όσα και αν έχουν ειπωθεί για τη Μαντόνα κατά την πάροδο των ετών, δεν υπάρχει σχεδόν κανείς στον πλανήτη που να μην έχει χορέψει σαν τρελός με ένα από τα τραγούδια της. Και μπορεί οι τελευταίες της δισκογραφικές δουλειές να είχαν τα “ατυχήματά” τους, όμως φαίνεται ότι παρά την ηλικία της η Ματζ έχει πολύ δρόμο ακόμα.
Ακόμη δεν έχει καταλαγιάσει ο πανικός και το σφυροκόπημα της καρδιάς που κατάφερε να προκαλέσει το 2008, όταν επισκέφθηκε τη χώρα μας για να δώσει μια συναυλία, όπου όλοι έδωσαν το παρόν
Με αφορμή λοιπόν, το σημερινό εορτασμό των γενεθλίων της “βασίλισσας της ποπ”, ας θυμηθούμε τι είχαν δηλώσει σχετικά, εκπρόσωποι της πολιτικής, καλλιτεχνικής και πνευματικής ζωής του τόπου, οι οποίοι έδωσαν τη δική τους ερμηνεία στο φαινόμενο “Μαντόνα” ενόψει της τότε επικείμενης συναυλίας της, στις εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού Σταδίου. Θεά ή ατάλαντη; Κατασκευασμένη φιγούρα των media ή υπεταραλαντούχα και αδίστακτη μπίζνες γούμαν; Σύμβολο της γυναικείας χειραφέτησης και του δικαιώματος στη διαφορετικότητα ή ένα καλοστημένο διαφημιστικό τρικ;
Πέτρος Τατσόπουλος
Συγγραφέας
“Πάντοτε εντυπωσιαζόμουν από τους καλλιτέχνες που γνώριζαν πώς να διαχειριστούν τον εαυτό τους, πώς να πλασάρουν ισοβίως ένα και μοναδικό προϊόν, το πνεύμα και το σαρκίο τους σε κοινή συσκευασία. Η πενηντάρα, πια Μαντόνα, Λουίζ Βερόνικα Τσικόνε, κατάφερε από πολύ νωρίς να στρέψει τους προβολείς επάνω της και να μην επιτρέψει να σβήσουν ποτέ έκτοτε.
Δεν έχει σημασία με ποιο προσωπείο εμφανίζεται κάθε φορά-αν παριστάνει τη σεξουαλικά επαμφοτερίζουσα, τη στοργική μητέρα, την καλογυμνασμένη αρτίστα ή τη συγγραφέα παιδικών παραμυθιών.
Ακόμη και τα σωματικά της μειονεκτήματα-όπως το ύψος της ή η αραιή οδοντοστοιχία της-ακόμη και τα αρνητικά δημοσιεύματα-όπως οι πολιτικές γκάφες της ή η στυγερή εκμετάλλευση όσων εργάζονται για λογαριασμό της-έχει καταφέρει να τα εντάξει στην αειθαλή περσόνα της, στην ακούραστη μηχανή δολαρίων με τη βλάσφημη ούγια.
Νομίζω ότι η Μαντόνα τώρα πια θα γέμιζε το Ολυμπιακό Στάδιο ακόμη και αν ανακοίνωνε ότι ένας οδυνηρός συνδυασμός λουμπάγκο και φαρυγγίτιδας την υποχρεώνει να εμφανιστεί μουγκή και καθηλωμένη. Οι πιστοί θα προσέλθουν στο Μαρούσι όπως προσέρχονται και στην Τήνο. Στο κάτω-κάτω προσκυνούν δύο συνονόματες”.
Αλέξανδρος Μυράτ
Μόνιμος αρχιμουσικός της Καμεράτα
“Διάβαζα κάπου τον τίτλο ενός άρθρου. Το νόημα ήταν περίπου: Μαντόνα, η καλύτερη αξιοποίηση ενός μέτριου ταλέντου. Σταμάτησα την ανάγνωση περίπου εκεί. Δεν αντέχω τόση δόση αλαζονείας, αν και πάντα εκπλήσσομαι. Από ποιά θέση μπορεί κάποιος να γράφει με τέτοια άνεση;
Στον γιο μου, 13 ετών, όταν του έκανα την ερώτηση, η απάντηση ήταν: “Ναι, μ’ αρέσουν κάποια τραγούδια της”. Του έχω εμπιστοσύνη, όπως και εγώ ακούει τα πάντα. Είμαι και εγώ περίπου εκεί. Μ’ αρέσει περισσότερο η δεκαετία του ’80: περισσότερος αυθορμητισμός, περισσότερη έμπνευση.
Το τραγούδι είναι θέμα νεανικής ορμής. Αλλά όπως σε κάθε μουσική, τα πράγματα κρίνονται ζωντανά, πάνω στη σκηνή. Οι δίσκοι είναι κονσέρβες. Η σκηνική διάσταση της τελευταίας περιόδου με την τεράστια μηχανή από πίσω, με την εμπειρία της μεγάλης αυτής κυρίας, ίσως καλύπτει το έλλειμμα έμπνευσης.
Η Μαντόνα είναι φαινόμενο και σχεδόν ντρέπομαι για την κοινοτοπία. Υποψιάζομαι, δε ότι οι προκλήσεις της, σήμα κατατεθέν όλης της καριέρας της, αρχίζοντας από το όνομα, δεν έχουν παρά μακρινή σχέση με τη βαθιά φύση της. Μεγαλοφυΐα στη σκηνοθεσία μιας περσόνας σε μια δεδομένη εποχή.
Κυνισμός ή ειλικρίνεια το “Material Girl”; Εγώ βλέπω πολύ χιούμορ και για τους γαλλόφωνους αναγνώστες σας είναι θαυμάσιο “pied de nez” σε όλους μας. Merci… θα πάρω!”.
Μαρία Δαμανάκη
Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ
“Η Μαντόνα δεν είναι η αισθητική επιλογή μου. Την ακούω όμως και τη βλέπω και εγώ, μετά τα πενήντα μου, μαζί με τα παιδιά μου των 20 και 13 χρόνων. Είναι άραγε τυχαίο; Η Μαντόνα δεν είναι μόνο τραγουδίστρια. Είναι μουσικός, στιχουργός, συγγραφέας, χορεύτρια, ηθοποιός και κυρίως παραγωγός του εαυτού της και του φαινομένου της. Ανταποκρίνεται στην απαίτηση της εποχής που ζητεί να ικανοποιήσει όλες τις ανθρώπινες αισθήσεις και ανάγκες στα γρήγορα.
Προσφέρει λοιπόν πρόκληση και θέαμα, δηλαδή μουσική μαζί με εικόνα, κίνηση, φαντασίωση, συμβολισμούς σεξουαλικούς, θρησκευτικούς, πολιτικούς και πολιτισμικούς που αφομοιώνουν τα πάντα: τη λευκή Αμερική αλλά και τη μαύρη, το γιαπωνέζικο καρτούν και τη λάτιν φτώχεια, το άτομο, τη μοναξιά, τη διαφορετικότητα των φύλων.
Όλα αυτά συνυπάρχουν χωρίς να ολοκληρώνουν ένα νόημα ή μια ιδέα. Εικόνες ενός κόσμου κατακερματισμένου, αντιφατικού, βιαστικού, καταναλωτικού και αδηφάγου.
Η Μαντόνα είναι ό,τι ζούμε λοιπόν. Είναι το πιο αντιπροσωπευτικό είδωλο της πραγματικότητάς μας και η απόλυτη ενσάρκωση της ποπ κουλτούρας του σήμερα. Γι’ αυτό μας αφορά όλους”.
Σταμάτης Κραουνάκης
Συνθέτης
“Ξέρετε γιατί μας κάνει μπαμ η Μαντόνα; Γιατί πολύ απλά παλαιότερα είχαμε πολλά τέτοια ενώ τώρα έχουμε μόνο ένα! Πιστεύω ότι πλέον δεν υπάρχει άλλος καλλιτέχνης με τόσο κοινωνιολογικά και ιδεολογικά ψαγμένο μήνυμα.
Θα έλεγε κανείς ότι πίσω από τη γυναίκα αυτή κρύβεται ένας πολύ σοβαρός μηχανισμός κοινωνιολογικού στόχου για το σήμα που περνάει κάθε φορά. Το γεγονός ότι βρίσκεται για 25 χρόνια στην κορυφή, δείχνει ότι είναι ικανή, είναι φαινόμενο, αρέσει-δεν αρέσει.
Λένε για την πολυδιάστατη εικόνα που παρουσιάζει. Μα αυτή είναι η δουλειά του καλλιτέχνη. Από την άλλη, καταλαβαίνει κανείς ότι την ώρα που δεν υπάρχουν ιδιαίτερα φωνητικά προσόντα ό,τι δεν υπάρχει σε πρώτο επίπεδο έχει αντικατασταθεί από πάρα πολλή δουλειά και σκέψη. Δεν αντέχει κανένα εμπορικό τρικ τόσα χρόνια.
Τα ίδια έλεγαν και για τη Βουγιουκλάκη. Εγώ τρελαίνομαι, περιττό να το πω, και θα βρίσκομαι στις καλύτερες θέσεις αφού έχω πάρει εισιτήριο των 250 ευρώ”.
Κωνσταντίνος Ρήγος
Χορογράφος
“Η πρώτη εικόνα που έχω από τη Μαντόνα ζωντανά, έρχεται από το 1987, όταν ένας impersonator στη Μύκονο παρίστανε τη Μαντόνα της περιόδου “Like Α Virgin” με όλες τις δαντέλες, τα μεταξωτά γάντια και τα σχετικά. Για πρώτη φορά τη βλέπω σχεδόν μπροστά μου στην προηγούμενη περιοδεία της, σε συναυλία στο Αμστερνταμ και τη θυμάμαι να αγγίζει ένα κοινό που παραληρούσε κατεβαίνοντας προς αυτό μέσα από μια ντισκομπάλα.
Εκεί συνειδητοποίησα ότι αυτή η τραγουδίστρια, που για πολλούς είναι ένα εμπορικό προϊόν και μόνο, μπορεί και διατηρεί μια ταυτότητα με πολύ μεγάλη δυναμική 25 χρόνια τώρα.
Το πιο σημαντικό με τη Μαντόνα είναι ότι ως προσωπικότητα έχει αυτοαναιρεθεί δεκάδες φορές. Είναι σαν τον φοίνικα, γεννιέται από τις στάχτες της κάθε φορά παίζοντας ανάμεσα στα όρια της μουσικής, του σεξ και της θρησκείας. Αυτή είναι ίσως τελικώς και η εικόνα της Μαντόνα, αυτή η συνεχής αυτοαναίρεση.
Όσο για την ίδια τη μουσική της, έχει καταφέρει να ταυτιστούν μαζί της όλες οι γενιές από τη δεκαετία του ’80 ως σήμερα και νιώθω ευτυχής που την ακούω από το πρώτο τραγούδι της ως το πιο πρόσφατο”.
*Οι παραπάνω απόψεις είχαν αρχικά φιλοξενηθεί στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας του “Βήματος”.
Παρακολουθήστε στο ακόλουθο βίντεο τη Μαντόνα, στο γνωστό τραγούδι “Vogue”. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, πρόκειται όντως για μια “ντίβα”:
