Το τεύχος Αυγούστου του NEWPOSTER κυκλοφόρησε
Καθημερινό φαινόμενο αποτελεί για το προσωπικό του Λιμενικού Σώματος η επιχείρηση διάσωσης μεταναστών στοιβαγμένων σε φουσκωτά κοντά στις παραλίες της Λέσβου. Η ζωή στο νησί, τα δύο τελευταία χρόνια, έχει αλλάξει.
Τα ταχύπλοα του Λιμενικού Σώματος στο λιμάνι της Μυτιλήνης ζεσταίνουν τις μηχανές τους. Άλλη μια μέρα ελέγχου, κυνηγητού στη θάλασσα και υπεράνθρωπης προσπάθειας να μην υπάρξει πνιγμός ή πυροβολισμός, με φόντο την τραγική ιστορία των μεταναστών που κουβαλούν τα όνειρά τους σε μια βάρκα στο Αιγαίο, άρχισε.
Οι άνδρες του Λιμενικού, μόλις λάβουν σήμα, θα ξεκινήσουν για να φέρουν σε πέρας ακόμα μια αποστολή για τη διαφύλαξη της ασφάλειας των θαλάσσιων συνόρων. Τις περισσότερες φορές η υπηρεσία τούς καλεί νωρίς το πρωί, όταν τα πλοιάρια των δουλεμπόρων πλησιάζουν κοντά στα ελληνικά παράλια γεμάτα παράνομους μετανάστες.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., η Λέσβος αποτελεί τον πρώτο σε προτίμηση προορισμό των διακινητών μεταναστών που εισέρχονται παράνομα στη χώρα και μεταφέρουν σαν σακιά τις ψυχές ανθρώπων που αναζητούν ένα καλύτερο αύριο. Ενδεικτικό είναι ότι πέρυσι μέχρι και τον Μάιο η Αστυνομία και το Λιμενικό συνέλαβαν 1.510 μετανάστες για παράνομη είσοδο στη Μυτιλήνη και το πρώτο πεντάμηνο του 2014 οι συλλήψεις διπλασιάστηκαν, φτάνοντας τις 2.927.
«Τους καλοκαιρινούς μήνες σχεδόν κάθε μέρα πραγματοποιούμε επιχειρήσεις σχετικά με την παράνομη μετανάστευση. Είτε εντοπίζουμε βάρκες που φέρνουν οι δουλέμποροι είτε περισυλλέγουμε μετανάστες που έπεσαν στη θάλασσα. Το φαινόμενο στο νησί έχει ενταθεί. Η γειτνίαση με την Τουρκία και η μεγαλύτερη επιφάνεια του νησιού, από το βορρά προς το νότο, φαίνεται να εξυπηρετούν τους διακινητές να προσεγγίσουν την ελληνική στεριά» δηλώνει στο NP αξιωματικός του Λιμενικού στη Λέσβο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του NP, οι διακινητές γνωρίζουν καλά το νησί και ξέρουν πολύ καλά το… κόλπο. Συμβουλεύουν με το… αζημίωτο τους μετανάστες να περπατήσουν από τις παραλίες στο κέντρο και να αναζητήσουν τα γραφεία του Λιμενικού. Αν πάλι οι άνδρες του Λιμενικού εντοπίσουν τη βάρκα καθώς φτάνει στο νησί, οι δουλέμποροι δεν διστάζουν να σκίσουν το φουσκωτό οι ίδιοι και να θυσιάσουν τις ανθρώπινες ζωές που μεταφέρουν.
Σε κάποιες περιπτώσεις οι διακινητές τους αφήνουν στα μισά της διαδρομής προς τη Λέσβο και φεύγουν για να γλιτώσουν τη σύλληψη και να… συνεχίσουν το έργο τους με την επόμενη φουρνιά.
Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης στο νησί και για τους λιμενικούς και για τους κατοίκους προκαλεί σοβαρά προβλήματα.
Οι εικόνες που έχουν δει οι άνδρες του Λιμενικού πάντως είναι πολλαπλάσιες εκείνων που έχουν αντικρίσει οι κάτοικοι της Μυτιλήνης. Διότι τις περισσότερες φορές αποτρέπουν την είσοδο των μεταναστών, με τη σύλληψη και τη μεταφορά τους στα κέντρα κράτησης.
Ωστόσο, είναι κοινό μυστικό σε όλη τη Λέσβο, εδώ και χρόνια, από πού μπαίνουν και πώς κινούνται οι μετανάστες, οι οποίοι με την αμέριστη συνδρομή των δουλεμπόρων, και αφού τους πληρώσουν το λιγότερο 2-3 χιλιάδες δολάρια, φτάνουν στα παράλια του νησιού. «Αν πας τις πρωινές ώρες στη βόρεια πλευρά του νησιού, θα τους δεις να περπατούν στους δρόμους» εξηγεί στο NP κάτοικος της Μυτιλήνης, ο οποίος έχει δει πολλές φορές μπροστά του το δράμα των μεταναστών.
«Στην Ευθαλού, τη Σκάλα Συκαμινέας ή Συκαμιάς, όπως τη λέμε οι ντόπιοι, στην επαρχιακή οδό Κάπης-Μήθυμνας, στο Μανταμάδο και φυσικά σε όλα τα ανατολικά παράλια, κυκλοφορούν μ’ ένα μικρό σακίδιο στην πλάτη και αναζητούν τρόπους να φτάσουν έως το πλοίο της γραμμής, το οποίο θα τους οδηγήσει στον Πειραιά και στην εκπλήρωση του ονείρου τους». Από εκεί θα αναζητήσουν τρόπους διαμονής στην Ελλάδα ή φυγής σε κάποια άλλη χώρα της Ευρώπης για μια καλύτερη ζωή.
Όλοι οι κάτοικοι του νησιού έχουν να διηγηθούν κάποιο περιστατικό με παράνομους μετανάστες που είδαν στο δρόμο τους. «Μια φορά ένα μικρό κοριτσάκι με βρώμικα ρούχα και μαλλιά πετάχτηκε μπροστά μου έξω από τη Σκάλα Συκαμιάς. Σταμάτησα και είδα μια σειρά από πρόσωπα με μάτια θλιμμένα να με κοιτάζουν μέσα από τους θάμνους.
Τι να κάνεις; Πώς να βοηθήσεις; Ζητούν συνήθως ένα κομμάτι ψωμί για να μείνουν ζωντανοί έως τον επόμενο σταθμό τους, ο οποίος ευελπιστούν να είναι η Αθήνα ή κάποια άλλη πόλη στο δρόμο για τη σωτηρία».
Έχουν δώσει όλα τους τα χρήματα για να ταξιδέψουν μακριά από τον τόπο τους που δεν τους σηκώνει πια. Είτε διότι είναι σε εμπόλεμη κατάσταση, όπως τα τελευταία χρόνια η Συρία, το Ιράκ ή το Αφγανιστάν, είτε διότι έχουν κάποιο συγγενή, φίλο ή γνωστό που τα κατάφερε και τους διαμήνυσε ότι θα τους περιμένει στην Ελλάδα ή σε κάποια χώρα της Ευρώπης.
Οι ψαράδες του νησιού, από την πλευρά τους, όσο κι αν έχουν συνηθίσει να βλέπουν καθημερινά τις ανθρώπινες τραγωδίες των μεταναστών, δεν θέλουν να γίνονται μάρτυρες στο ίδιο έργο και ζητούν όπως όλοι οι κάτοικοι των ακριτικών περιοχών μια συνολική και μόνιμη λύση. «Κάτι έγινε με τη Frontex, αλλά χρειάζονται ακόμα πιο δραστικά μέτρα. Τους πάνε στην Τουρκία και ξανάρχονται. Είναι κοροϊδία. Από τη στιγμή που έγινε ο φράχτης στον Έβρο, όλο το κύμα των προσφύγων επιβάρυνε τα νησιά, γι’ αυτό είχαμε και τις φοβερές τραγωδίες με εκείνους που πνίγηκαν. Τι φταίγανε τα παιδάκια;» περιγράφει στο NP ο κυρ-Στράτος.
Από μικρές προβλήτες αναχωρούν, συνήθως όταν πέσει το σκοτάδι, τα σκάφη των δουλεμπόρων από την Τουρκία. Στον ορίζοντα βλέπουν να διαγράφεται η Λέσβος και ξέρουν ότι, έπειτα από τόσα χιλιόμετρα που διάνυσαν ως αυτό το σημείο, έχουν φτάσει σε απόσταση αναπνοής για να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα.
Η αντοχή του πλοιαρίου δοκιμάζεται από το βάρος του πλήθους των λαθρομεταναστών, οι οποίοι στοιβάζονται σαν τις… σαρδέλες καλύπτοντας και το τελευταίο τετραγωνικό εκατοστό της επιφάνειας του σκάφους. Η αδιαφορία των δουλεμπόρων για την ασφάλεια των ανθρώπων μπροστά στο κέρδος που αποκομίζουν ευθύνεται για τα ναυάγια που έχουμε δει πολλές φορές, συχνά με τραγικές συνέπειες. Ήδη από την αρχή του 2014 δεκάδες παράνομοι μετανάστες πνίγηκαν όταν βυθίστηκαν τα πλοιάρια που τους μετέφεραν από τα παράλια της Τουρκίας προς τα ελληνικά νησιά.
Ακόμα όμως και να καταφέρουν, έστω και κολυμπώντας, να φτάσουν σε κάποια ελληνική ακτή, γρήγορα αντιλαμβάνονται ότι δεν συναντούν τη Γη της Επαγγελίας.
Η σύλληψη και η κράτηση σε κάποιο κέντρο υποδοχής, μέχρι την απέλαση, δεν ήταν στα σχέδιά τους και ο επίγειος παράδεισος, τελικά, είναι άλλη μια κόλαση. Ίσως όχι τόσο επικίνδυνη για τη ζωή τους, αν πρόκειται για μετανάστες που έρχονται από εμπόλεμες ζώνες, αλλά σίγουρα όχι ο παράδεισος που ονειρεύονταν.
