Τα κουνούπια, εκτός της όχλησης, είναι υπεύθυνα και για τη μετάδοση διαφόρων νοσημάτων, που προκαλούνται από διάφορους «τροπικούς» ιούς και παράσιτα.
Εν μέσω του καλοκαιριού, όπως τονίζει ο καθηγητής Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθανάσιος Τσακρής, είμαστε περισσότερο εκτεθειμένοι σε τσιμπήματα διαφόρων εντόμων και κυρίως κουνουπιών. Αυτό σχετίζεται με τη μεγάλη αύξηση του αριθμού των κουνουπιών, αλλά και με το ότι ντυνόμαστε πολύ πιο ελαφρά και παραμένουμε περισσότερες ώρες στο ύπαιθρο.
Σύμφωνα με τον κ. Τσακρή, οι ιοί που μεταδίδονται με τα κουνούπια ονομάζονται αρμποϊοί, με κυριότερους αυτούς του δάγκειου πυρετού, του ιού του Δυτικού Νείλου και του ιού c hikungunya.
Ο ιός του Δυτικού Νείλου ανιχνεύθηκε αρχικά στην Αφρική και αργότερα μεταφέρθηκε στην Ευρώπη με τα αποδημητικά πτηνά. Στην Ευρώπη , οι πρώτες επιδημίες σε αστικές περιοχές καταγράφηκαν το 1996 στην Ρουμανία και το 1999 στη Ρωσία. Θερμά και υγρά καλοκαίρια, όπως αυτά που διανύουμε τα τελευταία χρόνια, συνέβαλαν στην εμφάνιση και εξάπλωση του ιού στη χώρα μας.
Στην Ελλάδα, σημειώνει ο κ. Τσακρής, ο ιός του Δυτικού Νείλου πρωτοεμφανίσθηκε σε περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας το καλοκαίρι του 2010, προκαλώντας μια από τις μεγαλύτερες επιδημίες που έχουν καταγραφεί στην Ευρώπη. Στα επόμενα χρόνια ο ιός του Δυτικού Νείλου συνέχισε να προκαλεί πολλά κρούσματα της λοίμωξης με εκδηλώσεις ήπιες, όπως πυρετός, κεφαλαλγία, μυαλγία, ναυτία, έμετοι, και εξάνθημα, αλλά και με πολύ σοβαρές επιπλοκές όπως είναι η μηνιγγοεγκεφαλίτιδα. Η κυκλοφορία του ιού τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας και η επέκτασή του σε άλλες περιοχές της χώρας, υποδηλώνουν την εγκατάστασή του και την αναμενόμενη κυκλοφορία του τα επόμενα καλοκαίρια.
Εκτός από τη λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου, μια παρασιτική λοίμωξη που μεταδίδεται με κουνούπια, η ελονοσία, έκανε την επανεμφάνιση της τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Οι δράσεις όμως που έγιναν από το ΚΕΕΛΠΝΟ με την εντατικοποίηση των κουνοποκτονιών αλλά και την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία κάθε νέου περιστατικού ελονοσίας, είχαν ως αποτέλεσμα τη δραστική μείωση των περιστατικών ελονοσίας με χαρακτηριστικά εγχώριας μετάδοσης στη χώρα μας. Επίσης αποφεύχθηκε ο κίνδυνος χαρακτηρισμού της Ελλάδας ως ενδημικής για την ελονοσία.
Το σημαντικότερο μέτρο προστασίας της Δημόσιας Υγείας για τον έλεγχο των νοσημάτων που μεταδίδονται με τα κουνούπια είναι η συστηματική εντομοκτονία και προνυμφοκτονία με τη χρήση ουσιών και μέσων φιλικών προς το περιβάλλον.
Σημαντικό ρόλο έχει επίσης η ενημέρωση του κοινού και η τήρηση των απλών μέτρων ατομικής προστασίας, ιδιαίτερα για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.