Το τεύχος Ιουλίου του NEWPOSTER κυκλοφόρησε
Κατεβάστε το NEWPOSTER ΕΔΩ
Η έκρηξη που σημείωσαν τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας οι νεοφυείς επιχειρήσεις (startups), ειδικά στο χώρο της τεχνολογίας, ανέδειξε για ακόμη μια φορά πως, όταν οι Έλληνες θέλουν, μπορούν να τα καταφέρουν. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα τα έχουν καταφέρει τόσο καλά, εξάγοντας την ιδέα τους σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης.
Με την οικονομική κρίση να βαθαίνει και το ελληνικό επιχειρηματικό περιβάλλον να γίνεται ολοένα και πιο αφιλόξενο για επενδύσεις και νέες επιχειρήσεις, τα startups γρήγορα κέρδισαν έδαφος, κυρίως αυτά που δραστηριοποιήθηκαν στους τομείς του web και του mobile, και εξελίχθηκαν στην «ατμομηχανή» της επιχειρηματικότητας στη χώρα.
Όπως λέει στο NΡ ο Αποστόλης Αϊβαλής, Business Strategist Mentor, οι ελληνικές startups «άνθησαν κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης και λιγότερο λόγω του επιχειρηματικού ρίσκου. Οι περισσότεροι Έλληνες κινούνται προς την επιχειρηματικότητα ως αναγκαίο ‘’κακό’’ ή ως πιθανή εναλλακτική πηγή χρημάτων περισσότερο και λιγότερο ως νοοτροπία ρίσκου και ‘’θέλω να δημιουργήσω αξία’’. Έχασαν τη δουλειά τους και ψάχνουν εναλλακτικές. Ευτυχώς υπάρχουν πάντως και λίγες εξαιρέσεις».
Από την πλευρά του, ο Γιάννης Ασλάνης, Project Manager της Ελληνικής Ένωσης Νεοφυών Επιχειρήσεων, τονίζει πως πάντα το ελληνικό μυαλό δημιουργούσε πρωτότυπες και μοναδικές ιδέες, αλλά το σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσουμε πρώτα την αγορά και μετά να σκεφτούμε την ιδέα. «Αφού έχουμε την ιδέα, τότε μαθαίνουμε και βήμα-βήμα τη μετατρέπουμε σε επιχειρηματική πρόταση, κι αν όλα πάνε καλά, σε επιχείρηση. Στην Ελλάδα πρέπει να στοχεύσουμε σε αγορές με νέα κεφάλαια, όπως είναι ο τουρισμός, η τεχνολογία και οι εξαγωγές των ποιοτικών ελληνικών προϊόντων» υπογραμμίζει.
Ψήφος εμπιστοσύνης στις ελληνικές startups
Η διαδικασία του μια ιδέα να φτάσει στη χρηματοδότηση, όπως επισημαίνει ο κ. Ασλάνης, είναι ιδιαίτερη και όχι τόσο απλή όσο φαίνεται.
«Κατ’ αρχάς, η ιδέα πρέπει να μετατραπεί σ’ ένα επιχειρηματικό μοντέλο, για να διαπιστωθεί αν όντως μπορεί να μετατραπεί σ’ ένα επιχειρηματικό σχέδιο και να διεκδικήσει χρηματοδότηση από έναν επενδυτή. Αυτό είναι το στάδιο, κατά το οποίο η ιδέα φεύγει πλέον από το φανταστικό και προσπαθεί να περάσει στο πραγματικό. Εκεί είναι που πολλές ιδέες διαπιστώνεται πως δεν μπορούν να βρουν εφαρμογή» σημειώνει και προσθέτει: «Η επιτυχία δεν κρύβεται στη σύλληψη μιας ιδέας, αλλά στην επιτυχημένη εφαρμογή της σε πραγματικό χρόνο και στις συνθήκες της αγοράς».
Η αρχική ιδέα, λοιπόν, ναι μεν είναι το πρώτο βήμα, που μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία μιας επιτυχημένης επιχείρησης, ωστόσο είναι μόνο ένα μικρό κομμάτι της όλης διαδικασίας. Το πιο δύσκολο είναι να βρεθούν οι επενδυτές που θα θελήσουν να στηρίξουν την εκάστοτε επιχειρηματική ιδέα. Αλλά πού βρίσκουν χρηματοδότηση οι ελληνικές startups;
Οι επιχειρηματικές ιδέες στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια «χρηματοδοτούνται από ιδιωτικές πρωτοβουλίες, κυρίως μέσω των incubator, των accelerator και των πρωτοβουλιών των τραπεζών και του ΣΕΒ» αναφέρει ο κ. Ασλάνης.
Σύμφωνα με τον κ. Αϊβαλή, βρίσκουν χρηματοδότηση «στην αρχή από φίλους και την οικογένεια ή από κάποιους γνωστούς εισοδηματίες-“επενδυτές” του κύκλου τους. Αργότερα, όταν προχωρήσουν λίγο περισσότερο, απευθύνονται και σε funds επενδυτών. Σαφώς τα funds επενδύουν σε ώριμες ιδέες και μελετημένες (τουλάχιστον στη θεωρία) επιχειρήσεις ή σε startups που έχουν το proof of concept (έχουν κάτι και δουλεύει)». Τελικά όμως, όπως λέει στο NΡ, από τις 100 startups επιχειρήσεις, χρηματοδότηση καταφέρνουν να πάρουν μόνο οι πέντε.
Μεταξύ των κυριότερων funds που έχουν επενδύσει στις ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις είναι το PJ Tech Catalyst Fund του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, το Open Fund II, το Elikonos Jeremie Fund και το Odyssey Venture Partners, το Ταμείο Ανάπτυξης Νέας Οικονομίας (ΤΑΝΕΟ), το Bain Capital Ventures, το Hummingbird Ventures και το YemekSpepeti.
2013: Η χρονιά των ελληνικών startups
Η έκρηξη των νεοφυών επιχειρήσεων στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια δεν χωρά αμφισβήτηση. Χαρακτηριστικό αυτού είναι πως η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, στην τελευταία της επίσκεψη στη χώρα μας, είχε συναντηθεί με εκπροσώπους startups επιχειρήσεων.
Στο τέλος του 2012, πολλοί ήταν εκείνοι που υποστήριζαν πως το 2013 θα είναι η χρονιά των startups στην Ελλάδα και δικαιώθηκαν, ιδίως μετά την ενεργοποίηση των «Jeremie Funds» (των επενδυτικών ταμείων υψηλού ρίσκου, που λειτουργούν σε συνεπένδυση ιδιωτικών κεφαλαίων με τα κοινοτικά κονδύλια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων).
Το 2013 λοιπόν βρίσκει τις ελληνικές τεχνολογικές startup εταιρείες ή ορθότερα τις startup εταιρείες ελληνικών συμφερόντων (καθώς ορισμένες από αυτές διατηρούν τις υποκείμενες στην επένδυση έδρες τους σε χώρες εκτός Ελλάδας) να έχουν δεχθεί 32 επενδύσεις τύπου venture capital, συνολικού ύψους 45,388 εκατ. δολαρίων.
Το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων προέρχεται από τα Jeremie Funds (19 επενδύσεις, 11 εκατ. δολάρια), ενώ τη σημαντικότερη επένδυση από το εξωτερικό κατάφερε να προσελκύσει η Persado, spin-out της εταιρείας Upstream, η οποία συγκέντρωσε 15 εκατ. δολ. από την Bain Capital Ventures με τη συμμετοχή και της TL Capital.
Το Taxibeat είναι ένα ακόμη επιτυχημένο παράδειγμα, το οποίο ανακοίνωσε ένα γύρο χρηματοδότησης, ύψους 2 εκατ. δολ., από ιδιώτες επενδυτές τον Απρίλιο του 2013 και ένα γύρο χρηματοδότησης 4 εκατ. δολ. τον Δεκέμβριο από το βελγικό επενδυτικό ταμείο Hummingbird Ventures. Συνολικά το Taxibeat έχει δεχθεί πάνω από 7,3 εκατ. δολ. σε επενδύσεις από το 2011, οπότε και ιδρύθηκε.
Η πιο αξιοσημείωτη εξέλιξη του 2013, πάντως, ήταν η εξαγορά της BugSense από τη Splunk, γεγονός που «ανεβάζει» τις συνολικές επενδύσεις της χρονιάς στις ελληνικές τεχνολογικές startups στα 55 εκατ. δολάρια.
Όσον αφορά στους τομείς, στους οποίους δραστηριοποιούνται, τη μερίδα του λέοντος κατέχουν οι web εταιρείες (παρέχουν το προϊόν, την υπηρεσία ή τη λύση τους μέσω web πλατφορμών) και οι εταιρείες mobile (αποκλειστικά ή ταυτόχρονα με web).
Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία, προκύπτει πως το λειτουργικό που προτιμούν οι ελληνικές startups είναι το iOS της Apple.
Όσον αφορά στους κλάδους της οικονομίας, συναντάμε κατά κύριο λόγο εταιρείες με αντικείμενο τον τουρισμό, τη δημιουργία διαδικτυακών αγορών, την κοινωνική δικτύωση, τη διαχείριση ενέργειας, το λογισμικό, το mobile marketing, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και την ψηφιακή αρχειοθέτηση.
Προοπτικές για τα επόμενα χρόνια
Οι προοπτικές και οι προσδοκίες για την επόμενη διετία στο χώρο των ελληνικών startups είναι πολλές.
«Θα έχουμε πολλά περισσότερα startups, θα μεγαλώνει και άλλο το hype, θα πέσουν και άλλα χρήματα από τα funds στην αγορά (είναι πολλά χρήματα ακόμη που δεν έχουν διατεθεί και πρέπει να δοθούν ως το τέλος του 2015)» δηλώνει ο Αποστόλης Αϊβαλής.
Και συνεχίζει: «Αυτό, βέβαια, δεν εγγυάται την επιτυχία. Θέλουμε πολύ δρόμο μέχρι να ωριμάσει το οικοσύστημα στην Ελλάδα. Εγώ εύχομαι να δούμε ένα μεγάλο success από κάποιο ελληνικό startup. Π.χ., να αγοραστεί κάποιο από αυτά από ένα μεγάλο όνομα ή να κάνει μεγάλη επιτυχία στα έσοδά του παγκοσμίως. Αυτό θα φέρει και περισσότερα ξένα μάτια προς τα ελληνικά startups (επενδύσεις ξένων δεν θα φέρει ποτέ, αν δεν αλλάξει από το κράτος το εταιρικό, γραφειοκρατικό, φορολογικό σύστημα) και θα δημιουργήσει ενδιαφέρον και σε πολλούς εγχώριους επενδυτές για να ρισκάρουν περισσότερο και να επενδύσουν. Παρ’ όλ’ αυτά, έχουμε κάνει πολλά βήματα, κάποτε δεν συζητούσαμε καθόλου για όλα αυτά, και αυτό από μόνο του είναι θετικό».
