Την είδα πριν από τέσσερις περίπου μήνες. Βαλσαμωμένη, γαλήνια και προστατευμένη μέσα στη γυάλινη προθήκη του Εθνικού Μουσείου της Σκωτίας στο Εδιμβούργο. Νομίζω ότι μου χαμογελούσε (δεν είχα καταναλώσει ουίσκι εκείνο το πρωινό, το ορκίζομαι).
Και πώς να μην χαμογελάει; Είχε ζήσει μια ζωή χαρισάμενη, όντας το πλέον γνωστό πρόβατο της ιστορίας. Απαλλαγμένη από το άγχος του σφαγείου και του καθημερινού, καταναγκαστικού αρμέγματος, η Ντόλι ήταν γεννημένη για μεγαλεία.
Και να που τώρα γράφω για το σύντομό της βίο.
Το πρώτο κλωνοποιημένο πρόβατο, που ξεσήκωσε θύελλα ενθουσιασμού στην επιστημονική κοινότητα και μεγάλο προβληματισμό στους σκεπτικιστές της βιοηθικής, γεννήθηκε σσαν σήμερα στις 5 Ιουλίου του 1996 στα εργαστήρια του Ινστιτούτου Ρόσλιν στη Σκοτία. Εκεί, όπου οι επιστήμονες είχαν κατορθώσει να την κλωνοποιήσουν από ένα μόνο κύτταρο μιας εξάχρονης προβατίνας. Η ύπαρξή της κρατήθηκε μυστική ως τις 27 Φεβρουαρίου του 1997.
Σύμβολο μίας επιστημονικής επανάστασης, η γέννησή της Ντόλι υπήρξε σταθμός στην εξέλιξη της επιστήμης, καθώς προέκυψε ύστερα από την συγχώνευση δύο κυττάρων που ανήκαν σε δυο ενήλικα θηλυκά πρόβατα. Για την γονιμοποίηση του ωαρίου, δηλαδή, δεν χρησιμοποιήθηκε πουθενά σπέρμα.
Αυτό που έκανε την Ντολυ τόσο ξεχωριστή, είναι ότι κλωνοποιήθηκε από κύτταρο μαστού (μαστάρι) ενός αλλού ενήλικου πρόβατου. Παλαιοτέρα αλλά ζώα είχαν κλωνοποιηθεί χρησιμοποιώντας κύτταρα από έμβρυα.
Το 2004 οι επιστήμονες αποφάσισαν να θέσουν τέρμα στη ζωή της, καθώς η κτηνιατρική εξέταση έδειξε ότι έπασχε από πνευμονική νόσο σε προχωρημένο στάδιο. Κάτι το ασυνήθιστο για ένα τόσο νεαρό πρόβατο που συνήθως μπορεί να φτάσει τα 12-14 χρόνια ζωής. Η είδηση αποτέλεσε αφορμή για μία σειρά θεωριών σχετικά με το κατά πόσο η πρόωρη γήρανση οφείλεται στην κλωνοποίηση.
Rest in Peace, dear Dolly…
ΥΓ: Για πάρτη σου, το μισόκιλο προβατίνας που θα καταναλωθεί σήμερα, κιόλας, το βράδυ.
