Όσοι ήμασταν παιδιά τον περασμένο αιώνα, εκεί στη δεκαετία του ’70 και λίγο από ’80, μεγαλώσαμε με αισιόδοξες οικονομικές αρχές, που προφανώς δεν υπολόγισαν την παγκοσμιοποίηση, τον Φρίτμαν και την Σχολή του Σικάγο, το Δόγμα του Σοκ και ξέρω ‘γω τι άλλο πολύπλοκο, με αναλύσεις, στοιχεία και αριθμούς.
Εμείς γιορτάζαμε την μέρα της Αποταμίευσης και γράφαμε εκθέσεις για τα αγαθά της, που όλες ξεκινούσαν με το «σταλαγματιά – σταλαγματιά γεμίζει η στάμνα η πλατιά» και «φασούλι, το φασούλι γεμίζει το σακούλι» και είχαν για δώρο στο καλό γραπτό, έναν μπλε σιδερένιο κουμπαρά που κλείδωνε και στον έδινε ο διευθυντής του κοντινότερου ταχυδρομείου, σε σεμνές τελετές, που προοικονομούσαν πως θα γίνουμε πλούσιοι άνθρωποι μια μέρα μεγαλώνοντας με τέτοιο πνεύμα οικονομίας και όχι πως θα γράφαμε μια ζωή για να βιοποριστούμε για την ύφανση του στριγκ της Στικούδη και της Χριστίνας Κολέτσα. Στην περίπτωση μας ισχύει φυσικά το δεύτερο, ενώ με το πρώτο, ούτε καν μας συστήσανε.
Και γιατί είναι λάθος ότι μάθαμε περί αποταμίευσης; Διότι άλλαξε όλο το οικονομικό σύστημα και η ζωή μας φυσικά. Δηλαδή, πληρώνεσαι σήμερα; Να δώσεις τα χρωστούμενα (όχι σε όλους), να πληρώσεις τηλέφωνο – ίντερνετ, κινητό να σε βρίσκουν παντού και μη συμβεί τίποτα στο δρόμο (καλά δεν πειράζει, ας με παίρνουν και ας μη παίρνω), ΔΕΗ (όχι πάντα γιατί δεν είσαι και Ρώσος ολιγάρχης να σου φτάνουν και για ρεύμα)! Με ό,τι περισσέψει, να πας ένα σούπερ μάρκετ για τα βασικά, βάλε και την φορολογική που έχεις να πληρώσεις λογίστρια, να δώσεις ΦΠΑ, που τον έφαγες τον προηγούμενο (και κάθε) μήνα! Έρχεται 3 του μήνα και μετράς τα κέρματα για να σου φτάσει να τον περάσεις και αυτόν. Άρα, ποιο φασούλι το φασούλι να βάλεις στην άκρη και ποια σταλαγματιά θα σου γεμίσει την στάμνα, που μοιάζει ως οικοσκευή με τον Πίθο των Δαναΐδων, που μια ζωή νερό του ρίχνεις και αυτός είναι τρύπιος!
Αν δε, βάλεις παιδάκι στις μέρες μας να κάνει πράξη το φασούλι, το φασούλι και γεμίσει κουμπαρά με κόκκινα κέρματα, ώστε να μάθει τις αρετές της Αποταμίευσης, όταν τον ανοίξει, ούτε για μπαταριές για το Νιτέντο του δε φτάνουν. Πόσο μάλλον για τα ακριβά ηλεκτρονικά παιχνίδια που έχει πόθο!
Και για να ξαναγυρίσω στις συντηρητικές οικονομικές αρχές που μας μεγάλωσαν, σε εκείνες τις εκθέσεις για τις αρετές της αποταμίευσης, όλα μας, τα παιδιά τότε, φτωχοί ενήλικες Ευρωπαίοι σήμερα, πατάγαμε και ένα παράδειγμα για τον εργατικό μέρμηγκα που μάζευε σποράκια για τον χειμώνα, ενώ ο τζίτζικας γλένταγε το καλοκαίρι. Ο δε μέρμηγκας, πιο αντιπαθούκλα, εδώ που τα λέμε, δεν έχεις. Μες τη μιζέρια! Μάζευε τα σποράκια όλο το καλοκαίρι, κλείστηκε να τα φάει μόνος του όλα το χειμώνα και του χτύπησε την πόρτα ο άστεγος τζίτζικας, καμία φιλανθρωπία! Τον άφησε να πεθάνει στο κρύο και από την πείνα και ο ίδιος να σκάσει από τα σπόρια, ο μοναχοφαγάς, αντικοινωνικός, απομονωμένος παλιοχαρακτήρας. Σαν τραπεζίτης ένα πράγμα! Να σωθεί αυτός και ας ψοφήσει η ανθρωπότητα. Και ως ήρωας μύθου τι πρότυπο μας δίνει δηλαδή; Ότι είναι αγαθά η μοναξιά, η κλεισούρα και η υπερφαγία! Δηλαδή στο σίκουελ ο Αίσωπος θα έπρεπε να τον κάνει τουλάχιστον κατά συρροή δολοφόνο, που αφού σκότωσε τα τζιτζίκια, την άνοιξη μετά την κλεισούρα που θα του την είχε δώσει και πιο πολύ, θα έπρεπε να απαγάγει και να βασανίζει πεταλούδες!
Άσε, που με τα σημερινά οικονομικά δεδομένα, θα έμπαινε το κράτος μέσα στην τρύπα του μέρμηγκα και ούτε τρία σπόρια δεν θα του άφηνε και θα του έριχνε και τεκμήρια για πολυτέλεια. Τόσο, που πιο πολύ θα τον έσωζε να γίνει χορηγός στο τζίτζικα για καμία συναυλία στο Μέγαρο, ώστε να ‘χει ο ίδιος φοροαπαλλαγή! Άσε που οι οίκοι αξιολόγησης, σαν την Γκολντμαν Σαξ, θα υποτιμούσαν την οικονομία του Μέρμηγκα, όποτε τους κάπνιζε, ενώ τα σπόρια του για το χειμώνα θα θεωρούνταν σκληρό νόμισμα και δεν θα μπορούσε να το υποτιμήσει όποτε ήθελε!
Αυτά για τα παιδικά μας χρόνια, την διαπαιδαγώγηση μας στα οικονομικά και στα πρότυπα μας. Αύριο θα επανέλθουμε (αν δεν έχουμε άλλα να γράψουμε, πιο σημαντικά, διότι μπορεί να άλλαξε η ύφανση στο βρακί της Στικούδη), για το λάθος πρότυπο της προσφοράς και των δώρων με το οποίο μας μεγάλωσαν και γιατί η Μέρκελ θέλει να απαγορευτεί ο Άι Βασίλης στη χώρα κάθε Χριστούγεννα διότι δημιουργεί προσμονές πως θα μας χαρίσουν τις δόσεις, ενώ όχι, δεν θα το κάνουν. Αλλά και τα φωτάκια στο χριστουγεννιάτικο δέντρο, που είναι περιττά διότι είμαστε φτωχοί και οφείλουμε να τιμωρούμαστε για αυτό και να μείνουμε τέτοιοι.