Της Ντίας Μούλου
Αθήνα. Μια πόλη που πάντα είχε περισσότερα εστιατόρια, καφέ και µπαρ απ’ όσα µπορούσε να αντέξει… Μια µητρόπολη της ∆ύσης που έχει κατοίκους εξωστρεφείς και πολλούς επισκέπτες πάντα χάρη στη γόησσα Ακρόπολη, στη σκιά της οποίας χωρούν ακόµα περισσότεροι τόποι κοινωνικής αναψυχής. Ακόµη και η οικονοµική κρίση δεν µπόρεσε να πλήξει τα αγαπηµένα µαγαζιά της αρχαίας, όλο ιστορία πόλης. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις εστίασης τα τελευταία χρόνια έχουν την τιµητική τους.
Εστιατόρια, µπαρ, καφετέριες, σουβλατζίδικα, ουζερί και καταστήµατα που πωλούν κάθε είδους fast food έχουν κατακλύσει γειτονιές και κεντρικούς δρόµους, πολλές φορές µάλιστα στη θέση ακριβών καταστηµάτων ρούχων που έβαλαν λουκέτο. Από τα στατιστικά στοιχεία φαίνεται πως οι Έλληνες, που καθηµερινά παλεύουν µε το «τέρας» της ανεργίας, καταφεύγουν σε αυτή την επιχειρηµατική λύση-σανίδα σωτηρίας.
Τα επίσηµα στοιχεία του Γενικού Εµπορικού Μητρώου Επιχειρήσεων (ΓΕΜΗ) που τηρεί η Κεντρική Ένωση Επιµελητηρίων Ελλάδος (ΚΕΕΕ) το δείχνουν ξεκάθαρα. Τα τελευταία τρία χρόνια, που η οικονοµική κρίση έχει βαθύνει για τα καλά και όλο και περισσότεροι Έλληνες χάνουν τη δουλειά τους, οι νέες άδειες επιχειρήσεων εστίασης έχουν αυξηθεί κατά πολύ.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ο αριθµός των εταιρειών εστίασης που άνοιξαν στη χώρα το 10άµηνο του 2013 σηµείωσε αύξηση της τάξης του 53% σε σχέση µε το 2011. Σε αυτό το σηµείο βέβαια πρέπει να σηµειωθεί ότι αρκετά µεγάλος είναι και ο αριθµός των εταιρειών στο χώρο της εστίασης που αυτά τα τελευταία χρόνια έκλεισαν.
Οι Έλληνες το έριξαν στα φωτοβολταϊκά και το φαγητό
Σε γενικές γραµµές, η επιχειρηµατικότητα στην Ελλάδα της ύφεσης άνθισε στους τοµείς της εστίασης (καφενεία, µπαρ, ψητοπωλεία, σουβλατζίδικα), αλλά και στο χώρο των φωτοβολταϊκών και της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αφού πολλοί ήταν εκείνοι που τα προηγούµενα χρόνια πήραν άδειες και επιδοτήσεις.
Το 2012, τα «λουκέτα» ήταν περισσότερα από τα ανοίγματα. Οι νέες εγγραφές στο ΓΕΜΗ ανήλθαν σε 42.912 και οι διαγραφές σε 32.456. Ειδικότερα, άνοιξαν 1.083 επιχειρήσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα, 352 επιχειρήσεις εμπορίας ηλεκτρικού ρεύματος, 350 καφετέριες, 304 καφέ μπαρ, 268 φαρμακεία, 235 επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου φωτοβολταϊκών στοιχείων, 223 αναψυκτήρια κλπ.
Για τον ίδιο χρόνο, όσον αφορά στις διαγραφές, οι περισσότερες ήταν καφετέριες (674), παντοπωλεία (663), περίπτερα (662), ψητοπωλεία, σουβλατζίδικα με παροχή σερβιρίσματος (647), καφέ μπαρ (578) κλπ.
Την περασμένη χρονιά, οι συστάσεις νέων επιχειρήσεων ήταν λίγο λιγότερες από το 2012, όπως και τα κλεισίματα. Άνοιξαν 39.965 και έκλεισαν 28.712 επιχειρήσεις. Οι δημοφιλείς δραστηριότητες ήταν οι καφετέριες (379), τα καφέ μπαρ (363), η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα (316), τα αναψυκτήρια (267), οι επιχειρήσεις με γεύματα και ποτά από σνακ μπαρ (237).
Από τις διαγραφές, αφορούσαν επίσης οι καφετέριες (809), καφέ μπαρ (655), παντοπωλεία (632), εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα (588), ψητοπωλεία και σουβλατζίδικα με παροχή σερβιρίσματος (587), περίπτερα (522), εμπορικές επιχειρήσεις λιανικής με είδη ιματισμού (486) κλπ.
Τόλμησαν και πέτυχαν…Μέσα στη ζοφερή πραγματικότητα της οικονομικής κρίσης, πολλοί ήταν αυτοί που δεν δίστασαν να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση στον χώρο της εστίασης. Ψάξαμε και βρήκαμε τρεις περιπτώσεις νέων επιχειρήσεων, που μετρούν μόλις μερικούς μήνες λειτουργίας, αλλά μέχρι στιγμής φαίνεται πως οι κόποι και οι προσπάθειες αποδίδουν καρπούς.
Οι χαντμπολίστες με τη «Γκαζόζα»
Ήξεραν πως το αγαπημένο τους άθλημα, το χάντμπολ, κάποια στιγμή θα πρέπει να το αφήσουν κι έτσι αποφάσισαν να δημιουργήσουν έναν ξεχωριστό χώρο στη Νέα Φιλαδέλφεια. Ο λόγος για τους χαντμπολίστες της ΑΕΚ, Φάνη Τσαούση και Γιώργο Παπαδόπουλο, που παρά την κρίση, με πολλή προσωπική δουλειά, τον περασμένο Ιούλιο άνοιξαν το καφέ-μπαρ «Κίτρινη Γκαζόζα».
«Ήταν μια δύσκολη απόφαση, γιατί τα οικονομικά δεν μας το επέτρεπαν. Βάλαμε όμως πολύ προσκοπική δουλειά και το τολμήσαμε», λέει ο Φάνης και προσθέτει ότι ήταν ένα μεγάλο στοίχημα. «Πιστεύουμε στον χώρο που έχουμε δημιουργήσει με μεράκι και πολλή αγάπη και γι’ αυτό τον λόγο προσπαθούμε τα προϊόντα μας να είναι τα καλύτερα και σε πολύ χαμηλές τιμές». Κι εκεί ίσως βρίσκεται η επιτυχία της «Γκαζόζας», αφού όποια ώρα της ημέρας κι αν πας, το μαγαζί είναι γεμάτο!
Όπως τονίζει ο Φάνης, στην Ελλάδα «ο καλός καιρός βοηθά στο να θες να βγεις βόλτα, έστω για έναν καφέ, και θεωρώ ότι η διασκέδαση είναι το τελευταίο που θα κόψουμε». Συγκεκριμένα πλάνα για το μέλλον δεν έχουν, αλλά όπως επισημαίνουν «επειδή είμαστε άνθρωποι των εκπλήξεων, στη Γκαζόζα πάντα θα υπάρχουν εκπλήξεις». «Ελάτε και θα καταλάβετε τι εννοούμε», λέει ο Φάνης, κλείνοντας το μάτι.
Το gourmet popcorn που έχει ξετρελάνει την Αθήνα
Δύο αδέλφια, η Πόπη και ο Γιάννης, άνοιξαν λίγο καιρό πριν, στο Μαρούσι, το Popy’s Gourmet Popcorn, το πρώτο κατάστημα με υγιεινό popcorn, που παρασκευάζεται αποκλειστικά με θερμό αέρα, χωρίς προσθήκη λιπαρών ουσιών και με τις γεύσεις να είναι πολλές και συναρπαστικές.
Τις συνταγές τις έμαθαν από την οικογένειά τους στην Αμερική. «Αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε μια επιχείρηση, η οποία βασίζεται σε μια πρωτοποριακή ιδέα, καθώς για την ελληνική αγορά, το popcorn σε αυτή τη μορφή και με αυτό τον τρόπο παραγωγής δεν υπήρχε πριν.
Έχουμε όραμα και φιλοδοξία την εξαγωγή αυτού του προϊόντος σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μοναδικός μας στόχος από την αρχή υπήρξε η παραγωγή του καλύτερου gourmet popcorn σε Ελλάδα και Ευρώπη και η απαρέγκλιτη τήρηση αυτού του στόχου αποτέλεσε τη μεγαλύτερη πρόκληση για εμάς.
Από το ξεκίνημα, θέσαμε πολύ αυστηρούς κανόνες όσων αφορά στην επιλογή των παραγωγικών διαδικασιών και στην ποιότητα των πρώτων υλών που θα έδεναν απόλυτα με τις οικογενειακές μας συνταγές. Η έρευνα των προμηθευτών μας διήρκεσε σχεδόν ένα χρόνο, όταν όμως ήρθε η στιγμή να ξεκινήσουμε τη διάθεση του gourmet popcorn μας στον κόσμο, γνωρίζαμε ότι η ποιότητά του είναι εξαιρετική», αναφέρουν για το Popy’s Gourmet Popcorn.
«Πιστεύουμε στην Ελλάδα και πιστεύουμε πως αυτό που χρειάζεται είναι η πραγματοποίηση επενδύσεων, η αναζήτηση καινοτόμων προϊόντων προς εξαγωγή και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Έτσι στοχεύσαμε και στους τρεις τομείς και με σκληρή δουλειά και προγραμματισμό καταφέραμε μέσα στα Χριστούγεννα να ξεκινήσουμε το ηλεκτρονικό μας κατάστημα, παράλληλα με αυτό στο Μαρούσι». Και δικαιώθηκαν για την επιλογή τους, αφού από τους πρώτους κιόλας μήνες λειτουργίας η ανταπόκριση του κόσμου ήταν μεγάλη. Έτσι στα άμεσα σχέδιά τους είναι το άνοιγμα νέων καταστημάτων και σε άλλες περιοχές της Αθήνας, αλλά και το λανσάρισμα καινούριων γεύσεων!
Από μπαρ… εστιατόριο
Η Λίζα Δράκου μέχρι πριν από μερικούς μήνες ήταν ιδιοκτήτρια ενός από τα πιο διάσημα μπαράκια του Κολωνακίου, του TriBeCa. Από το μαγαζί της είχαν περάσει ηθοποιοί, τραγουδιστές, δημοσιογράφοι, πολιτικοί και όλοι οι επιφανείς. Ξαφνικά όμως, προς έκπληξη των θαμώνων, το TriBeCa κλείνει!
Στη θέση του, στη γωνία της Σκουφά με την Ομήρου, άνοιξε το Grocery, ένα μικρό αλλά προσεγμένο εστιατόριο, που δίνει βάση στην ποιότητα και την προέλευση των πρώτων υλικών.
«Το TriBeCa το κλείσαμε, γιατί δεν μπορούσαμε πια να συμμετέχουμε σ’ ένα καθημερινό πάρτι. Ήταν ας πούμε το παιδί της νιότης μας. Όταν πια δεν μπορείς να συμμετέχεις στις μουσικές, τα ποτά και τα ατέλειωτα ξενύχτια ή πρέπει να γίνεις ένας στεγνός επιχειρηματίας -πράγμα που πότε δεν ήμασταν- ή να πας παρακάτω και να επιλέξεις κάτι που σου ταιριάζει περισσότερο», λέει η Λίζα, «η Αθήνα έχει πια περισσότερα μπαρ και εστιατόρια απ’ όσα μπορεί να αντέξει. Μοιραία πολλά από αυτά θα κλείσουν. Υπάρχει διάχυτη η αντίληψη ότι αποτελούν την εύκολη λύση για άφθονο χρήμα .
Στην πραγματικότητα η δουλειά αυτή είναι δύσκολη και με μεγάλο ρίσκο. Απαιτεί συνεχή και προσωπική ενασχόληση και ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος. Ωστόσο, οι νέοι άνθρωποι δεν είναι εξοικειωμένοι με άλλες μορφές επιχειρηματικότητας.
Ίσως έχει να κάνει και με την εκπαίδευση. Τα σχολεία του μέλλοντος πρέπει να φέρνουν σε επαφή τα παιδιά με managers υγιών επιχειρήσεων, καθώς υπάρχουν δεκάδες πράγματα, στα οποία μια ομάδα νέων μπορεί να επιχειρήσει. Με χαρά βλέπω τελευταία να επιδοτούνται καινοτόμες ιδέες, αλλά το παν είναι να απλουστευθεί το σύστημα αδειοδότησης. Αν μπορούσα να συμβουλέψω κάτι τα νέα παιδιά θα τους έλεγα: συνεργαστείτε. Φτιάξτε ομάδες και αναζητήστε ιδέες για επιχειρήσεις με εξωστρέφεια».
Τι παραπάνω έχει να προσφέρει το Grocery; Η απάντηση είναι σαφής. «Είναι λίγο κλισέ να λες ότι εμείς έχουμε αγνές πρώτες ύλες, αγαπάμε τον πελάτη και αλλά τέτοια. Η αλήθεια είναι ότι προσφέρουμε ένα concept, που είναι προσαρμοσμένο στα δεδομένα της στιγμής, δηλαδή ποιοτικό φαγητό σε προσιτές τιμές. Σε κάποια πράγματα είμαστε καλοί, σε κάποια άλλα χρειαζόμαστε βελτίωση. Είμαστε όμως πολύ ανοιχτοί σε κριτικές κι αυτό είναι σημαντικό για να προχωρήσει μια επιχείρηση ένα βήμα πιο κάτω, γιατί αυτό αντικατοπτρίζει το πραγματικό ενδιαφέρον και το σεβασμό στον πελάτη».
