«Δηλαδή εάν γίνει 50 χρονών δεν αφορά τους διαφημιστές;». Αυτό ήταν ένα από τα μεγάλα ερωτήματα στις ΗΠΑ τον περασμένο χρόνο, για τον τρόπο μέτρησης της τηλεθέασης και ειδικότερα για το ειδικό group που ονομάζεται «εμπορικό κοινό» ή «δυναμικό κοινό».
Στη χώρα μας, το… «δυναμικό κοινό» εκπροσωπείται από τις ηλικίες 15-44, κάτι που δεν ισχύει για τις ΗΠΑ, όπου το «εμπορικό κοινό» είναι το 18-49. Και αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα, με τους διαφημιστές να θέλουν αυτά τα κοινά και τους διευθυντές προγράμματος να ψάχνουν να τα βρουν μέσα από προγράμματα που η ποιότητά τους αμφισβητείται φτάνει στα όρια του κωμικοτραγικού.
Η συζήτηση στις ΗΠΑ διαρκεί χρόνια. Ας μην ξεχνάμε πως κι εκείνοι πέρασαν μια οικονομική κρίση, σε μικρότερο βαθμό από αυτή που βιώνει φυσικά η Ελλάδα. Έτσι, από το 2011 και καθώς η μεταπολεμική γενιά μεγάλωνε, η συζήτηση για τις ηλικίες που ενδιαφέρουν τους διαφημιστές άνοιξε και πάλι. Το 2011, ο Alan Wurtzel του NBC Universal δήλωνε πως «η μεταπολεμική γενιά δεν είναι οι παππούδες που είχαμε σαν εικόνα. Να φοράνε απλά άνετα παπούτσια και φαρδιά παντελόνια. Αυτή η γενιά είναι εντελώς διαφορετική». Ήδη από τότε, τα στοιχεία για το συγκεκριμένο target group ήταν εντυπωσιακά. Οι τωρινοί 55αρηδες αγοράζουν tablets, ταξιδεύουν, κάνουν ανακαινίσεις στα σπίτια τους… H μεταπολεμική γενιά στις ΗΠΑ (ηλικίας 47-65) ξοδεύει το 50% του συνόλου των καταναλωτικών δαπανών στη χώρα.
Η μελέτη του NBC, μάλιστα, έδειξε πως το ηλικιακό group 55 έως 64 ετών, είναι πρόθυμοι να αλλάζουν φίρμες, να δαπανούν ποσά για την τεχνολογία, να χρησιμοποιούν τα social media και να κάνουν online αγορές. Ξοδεύουν 1,8 τρισ. δολάρια ετησίως για τρόφιμα, αυτοκίνητα, προσωπική φροντίδα και άλλα προϊόντα. “Το μήνυμά μας προς τους διαφημιστές είναι ότι αν δεν αρχίσει να είναι πιο ευαίσθητο, θα πάμε να χάσει αυτά τα παιδιά», λέει ο κ. Wurtzel.
«Οι 54χρονοι είναι οι νέοι 49αρηδες», ήταν ο τίτλος του θέματος του Bloomberg ήδη από το 2012, που αφορούσε στην αλλαγή της πολιτικής καναλιών και διαφημιστικών, που έβλεπαν με άλλο μάτι το κοινό 25-54. Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, η κρίση στις ΗΠΑ είχε χτυπήσει λιγότερο το ηλικιακό group 45-64 και περισσότερο την ηλικιακή ομάδα κάτω των 25. Κάτι που φαντάζει λογικό, έρχεται να επιβεβαιωθεί και από τις έρευνες.
Στην Ελλάδα της πενταετούς κρίσης και ύφεσης, λοιπόν, υπάρχουν διευθυντές προγραμμάτων που κυνηγούν, όχι απλά τους τσακισμένους από την κρίση 25άρηδες, αλλά ακόμη και τους… 15άρηδες. Όλα αυτά, την ώρα που τα επίσημα στοιχεία για την ανεργία στη χώρα για τον Νοέμβρη του 2013, δείχνουν πως επίσημα 6 στους 10 νέους ηλικίας από 15 έως 24 είναι άνεργοι (Ελληνική Στατιστική Αρχή).
Ποιος θα αγοράσει τραπεζικά προϊόντα, είδη περιποίησης, παραφαρμακευτικά προϊόντα; Ένα αυτοκίνητο, έστω χαμηλού κυβισμού; Ποιος μπορεί να μείνει σε ένα ξενοδοχείο ή να αγοράσει ένα tablet; Ποιες είναι οι μελέτες που δικαιολογούν αυτήν την εμμονή και μήπως αυτή έχει κόστος τόσο στην καταναλωτική αγορά (με την αστοχία της διαφήμισης), όσο και στην ποιότητα των προγραμμάτων και των προσώπων που επιλέγονται να βρίσκονται μπροστά στις κάμερες, στο κυνήγι των… άνεργων πιτσιρικάδων;
Και τέλος, πόσο ρατσιστική και αντιαισθητική είναι αυτή η λογική, που θέλει ένα μέσο να αποκλείει από τα προγράμματα την ύπαρξη μιας μεγάλης μερίδας κοινού, οι οποίοι αποτελούσαν κάποτε τον ιδεατό στόχο;