Στο μαγικό κόσμο που ονομάζεται NASA, του τεχνολογικού παραδείσου που αποτελεί σημείο αναφοράς της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, συχνά πυκνά ακούγεται το όνομα μιας ελληνικής πόλης. Όχι, δεν είναι «Athens», ούτε καν, «Thessaloniki». Στη NASA γνωρίζουν και έχουν σε μεγάλη υπόληψη κάποιους Έλληνες επιστήμονες από την… «Xanthi»! Πως συνέβη αυτό; Ο Ιωάννης Κόμνιος, μέλος της ομάδας υπό τον καθηγητής του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Βασίλη Τσαουσίδη, διηγείται στο Provocateur μια όμορφη ιστορία.
«Είμαστε όλοι φοιτητές και συνεργάτες του κυρίου Τσαουσίδη. Δουλέψαμε πάνω στο project και η αλήθεια είναι πως στο ξεκίνημα, δεν πιστεύαμε ούτε στα πιο τρελά μας όνειρα πως θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Για να είμαι πιο ακριβής, ακόμη δυσκολευόμαστε να το πιστέψουμε», εξομολογείται ο κύριος Κόμνιος.
Ποιο είναι το project στο οποίο δούλεψαν και έκαναν τη NASA και την ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) να τους εμπιστευτούν; Η ομάδα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, με χρηματοδότηση της ESA, υλοποίησε το πρώτο πειραματικό διαδικτυακό περιβάλλον για διαστημικές επικοινωνίες (με κόμβους στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, το Πανεπιστήμιο ΜΙΤ και διασύνδεση με το πειραματικό περιβάλλον της NASA).
Επί της ουσίας, οι Έλληνες επιστήμονες στήνουν κάτι σαν ένα Internet του διαστήματος ή καλύτερα, προσπαθούν να επεκτείνουν το επίγειο διαδίκτυο στο διάστημα. Μέχρι τώρα, υπάρχουν πολλές τεχνικές δυσκολίες στη μετάδοση πληροφοριών από το διάστημα στη γη, αφού η επικοινωνία των δορυφόρων είναι περιορισμένη. Οι δορυφόροι δεν μπορούν να στείλουν και να λάβουν πληροφορίες ανά πάσα στιγμή (διαφορετικά πρωτόκολλα, απαραίτητη οπτική επαφή) κι έτσι ένας σημαντικός όγκος δεδομένων παραμένει αναξιοποίητος.
«Πλέον θα μπορούμε να χρησιμοποιούμε πολλαπλούς δορυφόρους και να μην δεσμεύονται συγκεκριμένοι, που πρέπει να πληρούν μεταξύ τους κάποιες προδιαγραφές. Όλοι οι δορυφόροι θα μπορούν να αποστέλλουν δεδομένα σε όλους και αυτά να φτάνουν στη γη. Έτσι περιορίζεται και το υψηλό κόστος!».
Πώς εμφανίστηκε, όμως, στο διεθνή προσκήνιο η επιστημονική ομάδα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης;
«Όλα έγιναν βήμα-βήμα… Παρουσιάσαμε στην ESA το πρώτο project και μας εμπιστεύθηκαν. Στη συνέχεια πήραμε τη χρηματοδότηση για να εργαστούμε επάνω στο νέο project», μας εξιστορεί ο Ιωάννης Κόμνιος.
Η χρηματοδότηση ήταν του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ το Ελληνικό Κράτος δεν είχε καμία ανάμειξη. Η αλήθεια είναι πως όλοι αυτοί οι συνειρμοί που γίνονται δεν είναι και οι πιο ευχάριστοι. Φυσικά και ρωτήσαμε αν τους έτυχε σαν ομάδα κάποια ιστορία «ελληνικής τρέλας» και θυμήθηκε ένα από τα προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπίσουν:
«Μας είχαν εγκρίνει τα χρήματα και μάλιστα ήταν στη διάθεση μας για να αγοράσουμε τον εξοπλισμό, αλλά λόγω των καταλήψεων στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο καθυστέρησε η αγορά για περίπου ένα χρόνο. Όλο εκείνο το διάστημα, φυσικά, συνεχίζαμε να δουλεύουμε κανονικά για να προχωρήσουμε την εργασία μας. Ευτυχώς δεν έχουμε βιώσει αυτό που λέγεται “ελληνική γραφειοκρατία”».
Φυσικά, η τυπικότητα και η αυστηρότητα του συστήματος εξαντλείται σε μερικά ευρώ (όχι πως πρέπει να σπαταλιούνται χωρίς έλεγχο), την ώρα που οι ιστορίες κατασπατάλησης μεγάλων ποσών δεν κάνουν πλέον καμία αίσθηση.
Και να ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα…
«Πριν από ένα μήνα βρισκόμουν στο Μαϊάμι, για να παραστώ σε ένα συνέδριο. Εκεί βρισκόταν και ένας συνάδελφος από το Κέιμπριτζ. Όταν η συζήτηση έφτασε στον τρόπο που καλύπτονται τα έξοδα, μου είπε πως αρκούσε να δείξει τη βεβαίωση πως ήταν εκεί. Εγώ θα έπρεπε να πάρω την απόδειξη από το ξενοδοχείο που να φαίνεται ευκρινώς πως πρόκειται για απόδειξη, όλα τα boarding pass, τα πάντα…».
Επιπλέον, για όλους εκείνους τους μίζερους, που βρίσκουν «ένα πρόβλημα για κάθε λύση», που θα σκεφτούν «κι εμένα τι με νοιάζει», ρωτήσαμε κάποιες από τις πρακτικές εφαρμογές του project στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων…
«Μπορούμε να εξοικονομήσουμε ενέργεια σε φορητές συσκευές που χρησιμοποιούν μπαταρίες και έχουν περιορισμένη ενέργεια (όπως laptop ή tablets), αλλά και να επιλύσουμε προβλήματα του επίγειου iinternet. Για παράδειγμα σε περιοχές απομονωμένες που δεν έχουν δίκτυο, όπως για παράδειγμα η Ανταρκτική», εξηγεί ο νεαρός επιστήμονας.
Μιλώντας για τα όνειρά του, ο Ιωάννης Κόμνιος θυμάται πως από μικρός ήθελε να εργαστεί στον τομέα των ηλεκτρονικών υπολογιστών. «Και η… NASA;», ρωτάμε με αυτήν την περιέργεια του εντυπωσιασμένου δημοσιογράφου… «Ε, όχι, δεν υπήρχε στα όνειρά μου», απαντά χαμογελώντας.
Επιστήμονες από μεγάλα ερευνητικά κέντρα δουλεύουν στο Κέντρο Διαστημικής Δικτύωσης στην Ξάνθη, πανεπιστήμια τεχνολογικής αιχμής όπως το MIT, το Κέιμπριτζ, οργανισμοί – γίγαντες όπως η NASA και η ESA εμπιστεύονται τους Έλληνες επιστήμονες, κάνοντας την Ξάνθη επίκεντρο της νέας γενιάς τεχνολογίας για το διάστημα…
Στην Ελλάδα της κρίσης, της φτώχειας, της μιζέριας, υπάρχουν νέοι άνθρωποι που όχι απλά κοιτούν το φεγγάρι, αλλά δουλεύουν για να το «βλέπει» όλη η υφήλιος.
Για περισσότερες πληροφορίες δείτε την ιστοσελίδα του Κέντρου Διαστημικής Διαδικτύωσης: www.spice-center.org.