Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, τα πυρηνικά όπλα θεωρούνταν τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την ΕΣΣΔ ως το έσχατο όπλο σε περίπτωση πολέμου.

Ήταν η εποχή που όλοι γνώριζαν πως σε μία ενδεχόμενη σύγκρουση των δύο υπερδυνάμεων καμία δεν θα έβγαινε νικήτρια, και αυτός ήταν ο λόγος που αυτή τη στιγμή ο πλανήτης γη είναι έτσι όπως τον ξέρουμε: Η τεράστια ισχύς αυτών των όπλων -μίας και ποτέ δεν θα ξεχαστούν τα δεινά που προκάλεσαν οι επιθέσεις στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι- ήταν τις δεκαετίες που πέρασαν ενδεχομένως η μόνη εγγύηση για την παγκόσμια Ειρήνη.

Από την κατάρρευση των χωρών του Ανατολικού Μπλοκ έως και τις ημέρες μας, τα πυρηνικά έπαψαν να είναι η νούμερο ένα απειλή για την ανθρωπότητα. Πλέον ο πλανήτης εισήλθε στη μετά – πυρηνική εποχή αφού πλέον για την μέχρι πρότινος μοναδική υπερδύναμη ο εχθρός δεν ήταν μία αντίπαλη χώρα, αλλά τρομοκρατικές οργανώσεις όπως η Αλ Κάιντα, ενώ σημαντικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση έπαιξε τόσο ο αμοιβαίος (έστω και μερικός) αφοπλισμός ΗΠΑ και Ρωσίας, αλλά και η πρόοδος της τεχνολογίας, καθώς νέα συμβατικά όπλα τείνουν να αντικαταστήσουν τα πυρηνικά οπλοστάσια στους στρατούς του πλανήτη.

Ωστόσο οι ΗΠΑ ακόμη και στις ημέρες μας διατηρούν μία καθόλου αμελητέα ποσότητα αυτών των όπλων, τα οποία παραμένουν εξίσου καταστρεπτικά. Πόσο μάλλον όταν αποδεικνύεται ότι τον τελικό λόγο για την χρήση τους έχουν ορισμένοι από τους ποιο ανεύθυνους ανθρώπους στον πλανήτη.

Σκάνδαλο… πυρηνικών διαστάσεων

Γιατί πως αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το πρόσφατο σκάνδαλο αντιγραφής σε εξετάσεις αξιολόγησης αξιωματικών υπεύθυνων για την εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων. Αρκετές δεκάδες άτομα εμπλέκονται σε αυτή την υπόθεση που αρχίζει και παίρνει μεγάλες διαστάσεις στις ΗΠΑ.

Ειδικότερα, ένας αξιωματικός κατά τη διάρκεια της εξέτασης μοιράστηκε μέσω SMS τις απαντήσεις με ακόμη 16 συναδέλφους του, ενώ όπως έγινε γνωστό ακόμη 17 άτομα γνώριζαν για την αντιγραφή, ωστόσο φρόντισαν να καλύψουν τους υπεύθυνους δίχως να αναφέρουν το παραμικρό στους ανωτέρους τους.

Η υπόθεση αντιγραφής αφορά την αεροπορική βάση Μάλστρομ στην πολιτεία της Μοντάνα, μια από τις τρεις επί αμερικανικού εδάφους που διατηρεί 450 πυρηνικούς πυραύλους έτοιμους προς εκτόξευση, ανά πάσα στιγμή.

Όπως ήταν φυσικό όλοι όσοι έχουν σχέση με τις έρευνες απαλλάχθηκαν των καθηκόντων τους στις 15 Ιανουαρίου, ωστόσο καθώς η έρευνα προχωρούσε ο αριθμός των εμπλεκομένων μεγάλωσε.

Μόλις την Τετάρτη η Πολεμική Αεροπορία ανακοίνωσε πως τουλάχιστον ακόμη 30 αξιωματικοί σχετίζονται με τη συγκεκριμένη υπόθεση, προκαλώντας σάλο στις ΗΠΑ.

Και πως όχι άλλωστε αφού το συγκεκριμένο τεστ θεωρείται πολύ σημαντικό για την αξιολόγηση της ψυχολογικής ικανότητας των υπεύθυνων για την εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων μιας και σχεδιάστηκε για να διασφαλίζει ότι οι αξιωματικοί θα μπορούν να λειτουργούν με τη δέουσα ψυχραιμία όταν δέχονται επείγουσες διαταγές από την ανώτατη ιεραρχία σε περίπτωση πολέμου, ανάμεσά τους και η εντολή για εκτόξευση.

 

Το κερασάκι στην τούρτα

Το κωμικοτραγικό της υπόθεσης όμως είναι το γεγονός ότι το περιστατικό αυτό το αντελήφθησαν οι υπεύθυνοι κατά τη διάρκεια μίας άλλης έρευνας η οποία αφορούσε κατηγορίες για χρήση ναρκωτικών από 11 αξιωματικούς τόσο στη βάση Μάλστρομ όσο και σε άλλες τοποθεσίες.

Τα όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες εβδομάδες δεν είναι παρά μόνο το κερασάκι στην τούρτα των σκανδάλων που πλήττουν τις μονάδες και τους αξιωματικούς που έχουν υπό τον έλεγχο τους το βαλλιστικό πυρηνικό οπλοστάσιο της χώρας.

Επανειλημμένως έχουν αποκαλυφθεί παραβιάσεις των κανόνων ασφαλείας, ελλιπείς έλεγχοι σε εγκαταστάσεις, μη τήρηση των πρωτοκόλλων όσον αφορά την προστασία των κωδικών εκτόξευσης, αλλά ακόμη και προβλήματα συμπεριφοράς και ηθικού.

Μάλιστα, την περασμένη χρονιά, 17 αξιωματικοί που υπηρετούσαν στις υπόγειες κάψουλες όπου παρακολουθούνται και προετοιμάζονται οι πύραυλοι για πιθανή εκτόξευση μετατέθηκαν σιωπηρά από τη βάση Μάλστρομ στη Βόρεια Ντακότα επειδή απέτυχαν σε γενικό τεστ ικανοτήτων.

Και δεν είναι μόνο τα κατώτερα κλιμάκια που βρίσκονται στο στόχαστρο για τις επιδόσεις τους. Αν μη τη άλλο, όλα αυτά δικαιολογούνται ως έναν βαθμό καθώς τα εξοντωτικά ωράρια, οι άσχημες συνθήκες εργασίας, οι ατελείωτες ώρες σε υπόγεια κέντρα ελέγχου πολλές δεκάδες μέτρα κάτω από το έδαφος και ο διαρκής παροπλισμός του κλάδου, ελέω των περικοπών στις δαπάνες για το πυρηνικό οπλοστάσιο ενδεχομένως εξηγούν και ορισμένες από τις συμπεριφορές που καταγράφονται.

Σε αντίστοιχα σκάνδαλα όμως – δίχως να υπάρχουν όμως παρόμοιες δικαιολογίες – έχουν εμπλακεί και ανώτερα στελέχη των βαλλιστικών δυνάμεων των ΗΠΑ. Ενδεικτικά, τον περασμένο Οκτώβριο ο πτέραρχος που ήταν υπεύθυνος το πυραυλικό οπλοστάσιο που έχουν στη διάθεσή τους οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας απαλλάχτηκε από τα καθήκοντά του γιατί συνελήφθη μεθυσμένος επανειλημμένως, να… χαριεντίζεται με αιθέριες παρουσίες, και να καταφέρεται εναντίον των συναδέλφων του κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Μόσχα για μία κοινή άσκηση με το ρωσικό στρατό.

Τα όσα αποκαλύπτονται, φυσικά γεννούν πολλά ερωτήματα για την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και… μπόλικες ανατριχίλες. Έστω και ένα μικρό λάθος κατά την διάρκεια μίας άσκησης ρουτίνας μπορεί να είναι ικανό για να σβηστεί σε μερικά λεπτά της ώρας μία ολόκληρη πόλη από το χάρτη. Και όταν αυτά τα τόσο επικίνδυνα όπλα τα χειρίζονται ανεύθυνοι στρατηγοί, και πιεσμένοι αξιωματικοί από τις αντίξοες συνθήκες εργασίας, το μόνο σίγουρο είναι πως υπάρχουν πολλοί λόγοι ανησυχίας.