«Είμαι πολύ μεγάλος, έχω πατήσει τα 86. Δεν πιστεύω ότι θα καταφέρω να γράψω άλλο μυθιστόρημα». Με αυτή του τη δήλωση, μία από τις πιο εμβληματικές μορφές των Γερμανικών γραμμάτων, ο Γκίντερ Γκρας, ανακοίνωσε την απόφασή του να αποσυρθεί.
Στη συνέντευξη που παραχώρησε στη γερμανική εφημερίδα «Passauer Neue Presse» ο βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας (1999) μυθιστοριογράφος εξήγησε πως «η κατάσταση της υγείας μου δεν μου επιτρέπει να κάνω σχέδια για τα επόμενα πέντε ή έξι χρόνια. Κάτι που όμως αποτελεί προϋπόθεση για τη δουλειά έρευνας που προηγείται ενός μυθιστορήματος».
Μάλιστα, μίλησε με ενθουσιασμό για το νέο του χόμπι, που είναι το σχέδιο και η ακουαρέλα, παιδική του αγάπη όπως επισήμανε!
Ο 86χρονος συγγραφέας αποτέλεσε σημείο αναφοράς της μεταπολεμικής Γερμανίας, αφού με το έργο του και τις παρεμβάσεις του, υπενθύμιζε τα ναζιστικά εγκλήματα, προσπαθώντας να μην περάσουν στη λήθη της ιστορίας, αλλά να αποτελούν πάντα παράδειγμα προς αποφυγή για τους Γερμανούς.
Το Τενεκεδένιο ταμπούρλο που εκδόθηκε το 1959 τον έβαλε στο χάρτη της Γερμανικής διανόησης. Ακολούθησαν το 1961 το Γάτα και Ποντίκι και το 1963 το Σκυλίσια μέραπου μαζί με το Τενεκεδένιο ταμπούρλο αποτελούν την Τριλογία του Ντάντσιχ.
Σοσιαλδημοκράτης, στήριξε την κυβέρνηση του Βίλι Μπραντ, χωρίς να την αφήσει στο απυρόβλητο, ασκώντας πάντοτε σκληρή κριτική. Υποστηρικτής των μεταρρυθμίσεων και όχι της ανατροπής, τάχθηκε εναντίον της ένωσης των δύο Γερμανιών, αντιπροτείνοντας μια χαλαρή συνομοσπονδία για επτά χρόνια.
Το 2006, η αποκάλυψη που έκανε, πως στα 17 υπηρέτησε για περίπου δύο μήνες στα Waffen-SS, σόκαρε τους Γερμανούς. Ήταν εκείνος που με τη στάση του ενέπνευσε τους συμπατριώτες του να αφήσουν πίσω το ναζισμό. Μέχρι τότε ήταν γνωστό ότι στη διάρκεια του πολέμου είχε υπηρετήσει στην αντιαεροπορική άμυνα. Ο Γκρας διευκρίνισε ότι στο διάστημα αυτό δε συμμετείχε σε καμία εγκληματική δράση και δεν έριξε καμία σφαίρα. Φυσικά, πολλοί ήταν εκείνοι που του «επιτέθηκαν» για την απόκρυψη αυτής της πτυχής της ζωής του, ενώ ανάλογη ήταν και η στήριξη που έτυχε, από την παγκόσμια πνευματική κοινότητα, με επιχείρημα το νεαρό της ηλικίας του.
Το 2012, ο Γκίντερ Γκρας, θυμωμένος με τη στάση της Ευρώπης έναντι στην Ελλάδα, θέλησε να γράψει ένα ποίημα με τίτλο «Η ντροπή της Ευρώπης», το οποίο έτυχε μεγάλης απήχησης και φιλοξενήθηκε στα παγκόσμια media…
Στο χάος κοντά, γιατί δεν συμμορφώθηκε στις αγορές· κι Εσύ μακριά από τη Χώρα, που Σου χάρισε το λίκνο.
Οσα Εσύ με την ψυχή ζήτησες και νόμισες πως βρήκες, τώρα θα καταλυθούν, και θα εκτιμηθούν σαν σκουριασμένα παλιοσίδερα.
Σαν οφειλέτης διαπομπευμένος και γυμνός, υποφέρει μια Χώρα· κι Εσύ, αντί για το ευχαριστώ που της οφείλεις, προσφέρεις λόγια κενά.
Καταδικασμένη σε φτώχεια η Χώρα αυτή, που ο πλούτος της κοσμεί Μουσεία: η λεία που Εσύ φυλάττεις.
Αυτοί που με τη δύναμη των όπλων είχαν επιτεθεί στη Χώρα την ευλογημένη με νησιά, στον στρατιωτικό τους σάκο κουβαλούσαν τον Χέλντερλιν.
Ελάχιστα αποδεκτή Χώρα, όμως οι πραξικοπηματίες της, κάποτε, από Εσένα, ως σύμμαχοι έγιναν αποδεκτοί.
Χώρα χωρίς δικαιώματα, που η ισχυρογνώμονη εξουσία ολοένα και περισσότερο της σφίγγει το ζωνάρι.
Σ’ Εσένα αντιστέκεται φορώντας μαύρα η Αντιγόνη, και σ’ όλη τη Χώρα πένθος ντύνεται ο λαός, που Εσένα φιλοξένησε.
Ομως, έξω από τη Χώρα, του Κροίσου οι ακόλουθοι και οι όμοιοί του όλα όσα έχουν τη λάμψη του χρυσού στοιβάζουν στο δικό Σου θησαυροφυλάκιο.
Πιες επιτέλους, πιες! κραυγάζουν οι εγκάθετοι των Επιτρόπων· όμως ο Σωκράτης, με οργή Σου επιστρέφει το κύπελλο γεμάτο ώς επάνω.
Θα καταραστούν εν χορώ, ό,τι είναι δικό Σου οι θεοί, που τον Ολυμπό τους η δική Σου θέληση ζητάει ν’ απαλλοτριώσει.
Στερημένη από πνεύμα, Εσύ θα φθαρείς χωρίς τη Χώρα, που το πνεύμα της, Εσένα, Ευρώπη, εδημιούργησε.
