Η Ιαπωνία είναι από πολλές απόψεις μία ιδιαίτερη χώρα και ίσως η μοναδική που στο σύνταγμά της απαγορεύει τον πόλεμο ως μέσω επίλυσης διαφορών.
Απόρροια της ταπεινωτικής ήττας στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν και το σύνταγμα που ουσιαστικά επιβλήθηκε στις χώρα από της δυνάμεις κατοχής, το οποίο προέβλεπε μειωμένες αρμοδιότητες των αυτοκρατορικών ενόπλων δυνάμεων που πλέον τυπικά δεν υπήρχαν: Μετονομάστηκαν σε «δύναμη αυτοπροστασίας», η αποστολή τους περιοριζόταν στο εσωτερικό της Ιαπωνίας, και δεν επιτρεπόταν οι υψηλές αμυντικές δαπάνες καθώς και η χρήση πυρηνικών όπλων.
Στον απόηχο των πρόσφατων εντάσεων με επίκεντρο τα νησιά Σενκάκου, ξέσπασε και μία συζήτηση στο εσωτερικό της Ιαπωνίας για το ρόλο που θα πρέπει να έχουν οι ένοπλες δυνάμεις. Σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσονται και οι σκέψεις της κυβέρνησης για την αναθεώρηση του άρθρου 9 του Συντάγματος το οποίο απαγορεύει την κήρυξη πολέμου ως μέσο επίλυσης διαφορών με μία άλλη χώρας.
Στόχος, όπως δήλωσε την περασμένη Τρίτη ο πρωθυπουργός της χώρας Σίνζο Άμπε είναι η διαδικασία να έχει ολοκληρωθεί αμέσως μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο το 2020, ο οποίος μάλιστα δέχεται αρκετές πιέσεις από το κοινοβούλιο και το κυβερνών κόμμα ώστε να επιταχύνει περισσότερο τις εξελίξεις.
Οι τελευταίες εξελίξεις έρχονται να επισφραγίσουν τη στροφή της κυβέρνησης προς μια πιο επιθετική εξωτερική πολιτική, αφού προσφάτως εγκρίθηκε το νέο στρατηγικό δόγμα ενώ ανακοινώθηκε και αύξηση των αμυντικών δαπανών.
Ο αμυντικός προϋπολογισμός αυξάνεται κατά 5% την περίοδο 2014-2019 και πλέον θα διαμορφωθεί στα 174 δισεκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα προβλέπεται η αγορά υπερσύγχρονων οπλικών συστημάτων, όπως μη επανδρωμένα αεροσκάφη επιτήρησης, αεροσκάφη κάθετης απογείωσης, μαχητικά F-35, υποβρύχια και αντιτορπιλικά.
Παράλληλα, το επίκεντρο των στρατιωτικών δραστηριοτήτων της Ιαπωνίας θα μεταφερθεί από το βορά που βρίσκεται σήμερα σε νοτιοδυτικές περιοχές, εκεί όπου βρίσκονται τα διαφιλονικούμενα νησιωτικά συμπλέγματα στην Ανατολική Κινεζική Θάλασσα.
Το μόνο σίγουρο είναι πως οι εντάσεις αυξάνονται επικίνδυνα στην περιοχή της Ασίας. Με την Κίνα να είναι πλέον η ανερχόμενη υπερδύναμη αυξάνοντας τη στρατιωτική της ισχύ αλλά και τις βλέψεις της, αλλά και τις αρρυθμίες που παρουσιάζουν συχνά – πυκνά οι σχέσεις της Ιαπωνίας με τη Νότια Κορέα, οι χώρες της περιοχής φαίνεται πως ξεκινούν μία κούρσα εξοπλισμών με αβέβαιες για την προοπτική της ειρηνικής συμβίωσης προοπτικές.
Και όλα αυτά τη στιγμή που το Τόκιο ετοιμάζεται να εγκαινιάσει μία ανανεωμένη συμφωνία με τις ΗΠΑ, οι οποίες προσφάτως ανακοίνωσαν και αυτές με τη σειρά τους την μεταφορά του κέντρου βάρους των στρατιωτικών τους δραστηριοτήτων στην Ασία.
Αν μη τι άλλο, τη χρονιά που μπήκε αναμένεται να σημειωθούν αρκετά ενδιαφέρουσες εξελίξεις στην περιοχή. Με τους Ιάπωνες να εμφανίζονται όλο και πιο επιθετικοί, τους Κινέζους να εξοπλίζονται και αυτοί πυρετωδώς και την Ουάσινγκτον να διαμηνύει σε κάθε τόνο ότι θα τιμήσει την αμυντική συμφωνία που έχει με το Τόκιο, ένα «θερμό» επεισόδιο στην περιοχή δεν φαντάζει και τόσο παράλογο σενάριο…