Ο Νονός δίνει μαθήματα ζωής, αλλά αν σταθείς μόνος στις ατάκες που εκστομίζει ο Marlon Brando όσο χαϊδεύει τη γάτα του, πιθανότατα κάποια απ’ αυτά να τα παρερμηνεύσεις.

Και αυτό γιατί στην ιστορία του Mario Puzo, οι συμβουλές (που έχουν πάντα τη μορφή αποφθεγμάτων) έρχονται συχνά σε σύγκρουση με τα αποτελέσματα που φέρνει η τήρηση αυτών των συμβουλών.

Υπάρχουν δύο μεγάλα μαθήματα ζωής που μπορείς να πάρεις από τις τρεις ταινίες, αν δεις λίγο πίσω από τον μύθο και την γοητεία της γκανγκστερικής ζωής.

Δύο μαθήματα που η τριλογία στα δίνει χωρίς να το καταλαβαίνεις.

Και θα σου εξηγήσω αμέσως τι θέλω να πω.

1. Κι όμως. Η οικογένεια δεν είναι το παν

“Fredo, είσαι ο αδερφός μου και σ’ αγαπάω, αλλά μην πας ποτέ κόντρα στην οικογένεια”. –Michael Corleone

Κι όμως, η ταινία που στηρίζεται στους δεσμούς αίματος, που αποθεώνει την οικογένεια ως θεσμό, που τοποθετεί την “φαμίλια” πιο ψηλά από οποιαδήποτε άλλη αξία στον κόσμο, στην πραγματικότητα, την καταρρακώνει.

Στην πραγματικότητα σου λέει “μην την αφήσεις να σου καταστρέψει τη ζωή. Δες αυτούς τους τύπους”.

Η διεστραμμένη εικόνα της οικογένειας, που ουσιαστικά λειτουργεί ως φυλακή, είναι το βασικό στοιχείο της τριλογίας. Και παρά τα αποφθέγματα του Δον, γεμάτα σοφία, βλέπουμε ότι η οικογένεια οδηγεί τον έναν μετά τον άλλον στον απόλυτο ΠΟΝΟ.

Πάρε για παράδειγμα τον Michael Corleone.

Έχει επιστρέψει ως λοχαγός απ’ τον πόλεμο, πηγαίνει στο κολλέγιο και αντί να ζήσει μια ζωή ανεξάρτητη, δίπλα στη γυναίκα που αγαπάει, αναγκάζεται να καταστρέψει τη ζωή του, λόγω της οικογένειάς του. Ναι, ακούγεται λίγο περίεργο να μιλάς έτσι για το alpha male πρότυπο, αλλά αν δεις την τριλογία του Νονού προσεκτικά, ουσιαστικά παρακολουθείς την εφιαλτική ζωή ενός ανθρώπου που πηγαίνει από δυστυχία σε δυστυχία. Θυμήσου τη δολοφονία της κοπέλας που αγάπησε στη Σικελία, την αποξένωση από τη γυναίκα του, τις απόπειρες δολοφονίας εναντίον του, την δολοφονία της κόρης του.

Και ο λόγος που τα υφίσταται όλα αυτά; Επειδή δεν μπόρεσε να βάλει τον εαυτό του και τα δικά του “θέλω”, πάνω από το “οικογενειακό καθήκον”. Οι συναισθηματικοί του δεσμοί λειτούργησαν εκβιαστικά και χώθηκε μέσα στα σκατά προτού καλά καλά το καταλάβει.

Παράτα τα αυτά. Υπάρχουν σημαντικότερα πράγματα στη ζωή απ’ την οικογένεια σου.

2. Να εμπιστεύεσαι

Η προδοσία στην τριλογία έρχεται από παντού. Από στενούς συνεργάτες, από παιδικούς φίλους, ακόμα και απ’ τον ίδιο σου τον αδερφό (Fredo, πες μία το Hail Mary στα ψάρια, μιας και είσαι εκεί κάτω ρε μαν).

Ωστόσο, αν και εκ πρώτης όψεως το μήνυμα είναι “μην εμπιστεύεσαι ούτε τη σκιά σου”, η εξέλιξη της ιστορίας σου λέει κάτι εντελώς διαφορετικό.

ΕΜΠΙΣΤΕΥΣΟΥ.

Δεν είσαι ρομπότ, δεν είσαι υπεράνθρωπος. Δεν μπορείς να τα κάνεις όλα μόνος σου.

Και δεν μπορείς να πράττεις συνέχεια με τη στεγνή λογική, αφήνοντας το συναίσθημα στην άκρη.

Ναι, “ποτέ μην μισείς τους εχθρούς σου. Αυτό θολώνει την κρίση σου”.

Το να μην ενεργείς πάντα με το συναίσθημα, είτε αυτό είναι η οργή, είτε η αγάπη, είναι κάτι που μας βρίσκει σύμφωνους.

Σκέψου, εξέτασε τα δεδομένα, δες τι λέει η λογική πρώτα και μετά πράξε… Αλλά μην αφήσεις ποτέ την καρδιά σου στην άκρη.

Κάποια στιγμή θα χρειαστείς να εμπιστευτείς κάποιον και θα μπορείς να το κάνεις μόνο με το ένστικτό σου και όχι με τη λογική.

Για παράδειγμα, ποιος θα μπορούσε να είχε προδώσει τον Vito και να βοήθησε στην απόπειρα δολοφονίας εναντίον του;

Η λογική έλεγε ότι θα μπορούσε να είναι και ο οδηγός του Vito, o Paulie, αλλά και ο παλιός του φίλος, ο έμπιστος Clemenza. Ωστόσο, η καρδιά έλεγε ότι ο παλιόφιλος αποκλείεται να το έκανε αυτό ποτέ. Και έπεσε μέσα. Και η “φαμίλια” τον εμπιστεύτηκε.

Ο Tom Hagen, ο κάτι σαν ετεροθαλλής αδερφός του Michael, είναι και αυτός πάντα εκεί. Γνωρίζει κάθε κίνηση της οικογένειας και όμως η εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του είναι τυφλή.

Εμπιστεύσου, δεν είναι όλοι οι άνθρωποι σαν τον Tessio, ούτε σαν τον Don Altobello. Μην ακούς τι λένε στην ταινία. Δες τι κάνουν στην πράξη.