Ένα πρωινό, γύρω στις 6 πρέπει να ήταν, πριν από 5 χρόνια, βρήκα μήνυμα στο κινητό μου. “Τσέκαρε το mail που σου έστειλα, είναι ένα ΙΕΚ που δίνει υποτροφίες, μπορεί να είναι η τυχερή σου μέρα. Μη με γράψεις στα τέτοια σου, σήμερα λήγει η προθεσμία”. Μισοκοιμισμένος άνοιξα το pc, μπήκα στα mail και είδα μια κλήρωση από γνωστά ΙΕΚ που υποστηρίζε πως έδινε στους τυχερούς υποψήφιους σπουδαστές, δωρεάν το ένα από τα δύο έτη της σχολής. Εντελώς μηχανικά έγραψα το ονοματεπώνυμό μου, το έστειλα και έφυγα κατευθείαν για δουλειά. Λίγη ώρα αργότερα μου ήρθε το νικητήριο μήνυμα: “Συγχαρητήρια κερδίσατε” και τα κλασικά.

Εκείνο το βράδυ δεν κοιμήθηκα. Το “πάω / δεν πάω” πρέπει να το έλεγα από μέσα μου ταυτόχρονα με κάθε ανάσα που έπαιρνα. Τα λεφτά της δουλειάς λίγα, η απόσταση μεγάλη, ο συνδυασμός των δύο πολύ δύσκολος. Αφού πήρα την υπόσχεση του τότε διευθυντή ότι θα μου βολέψει τα ωράρια για να μπορώ να πηγαίνω στη σχολή, αποφάσισα να το κάνω το βήμα. Βέβαια, μπαίνοντας στο πρώτο μάθημα συνειδητοποίησα (μαζί με άλλα 14 άτομα) ότι όλοι ήμασταν οι τυχεροί της κλήρωσης. Πόση τύχη θεέ μου…

Ναι, καλά κατάλαβες. Όλοι είχαμε κερδίσει την υποτροφία. Δεν υπήρχε ούτε ένας σπουδαστής χωρίς υποτροφία. Τα χρόνια πέρασαν, η σχολή τελείωσε και η μοίρα με έφερε στο Provocateur να αναρωτιέμαι: “Θα ξαναπήγαινες σε ΙΕΚ ρε φίλε;”. Μάλλον όχι. Και θα σου πω γιατί…

Η σύγκριση με το πανεπιστήμιο είναι απλά αστεία

Συμφωνούμε όλοι φαντάζομαι ότι το επίπεδο των ελληνικών πανεπιστημίων δεν είναι και το καλύτερο της Ευρώπης. Σκέψου λοιπόν πως σε ένα ΙΕΚ, οι γνώσεις που λαμβάνει ο σπουδαστής είναι απείρως λιγότερες, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που κάνει ακόμα και την απόπειρα σύγκρισης, εξωφρενικά αστεία. Αυτός είναι και ο λόγος -φαντάζομαι- που δύο πτυχία ίδιας ή παρόμοιας ειδικότητας δεν έχουν καμία απολύτως σχέση. Είναι προφανές πως το “χαρτί” του ΑΕΙ ή του ΤΕΙ έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα από εκείνο ενός ΙΕΚ. Το μοναδικό κομμάτι στο οποίο τα ΙΕΚ υπερτερούν (και αυτό όχι πάντα), είναι η σύνδεση με την αγορά εργασίας, καθώς αυτά τα ιδρύματα συνήθως έχουν συμφωνίες με εταιρίες για να τους παρέχουν σπουδαστές σαν μαθητευόμενους. Στα συν και το γεγονός ότι υπάρχουν συγκεκριμένα τμήματα με πολύ μεγαλύτερη εξειδίκευση από τα αντίστοιχα των πανεπιστημίων. Αν για παράδειγμα θέλεις να γίνεις σεφ, τότε ναι, θα προτιμήσεις το ΙΕΚ γιατί στις τουριστικές σπουδές, η μαγειρική είναι απλά ένα μάθημα.

Μην μπερδέψεις κολλέγιο με ΙΕΚ

Κάτι βασικό που πρέπει να γνωρίζει ο επίδοξος σπουδαστής είναι να μπορεί να ξεχωρίζει τα κολλέγια από τα ΙΕΚ. Γιατί είναι σημαντικό αυτό; Γιατί τα κολλέγια είναι ένα σκαλί πάνω από τα ΙΕΚ στην ιεραρχία. Τα περισσότερα από αυτά συνεργάζονται με αντίστοιχα ιδιωτικά πανεπιστήμια του εξωτερικού και πρακτικά ο απόφοιτος παίρνει πτυχίο ισοδύναμο με αυτό του συνεργαζόμενου πανεπιστημίου. Στα ΙΕΚ κάτι τέτοιο δεν παίζει. Το μπέρδεμα γίνεται γιατί αυτά τα ιδρύματα είναι συνήθως χωρισμένα στα δύο και το πασίγνωστο “ΙΕΚ ΤΑΔΕ” έχει ταυτόχρονα “Κολλέγιο ΤΑΔΕ σε συνεργασία με πανεπιστήμιο του εξωτερικού”. Στη διαφήμιση όμως θα δεις μόνο το κολλέγιο γι’ αυτό τον νου σου μην πας για μαλλί και βγεις κουρεμένος.

Τα χρήματα είναι πάρα πολλά χωρίς λόγο

Για τα δύο χρόνια που φοίτησα σε ΙΕΚ, πλήρωσα σχεδόν 5.000€ (με την υποτροφία να μου χαρίζει θεωρητικά άλλα 5.000) χωρίς να υπολογίζω τα έξοδα μετακίνησης που ήταν κι αυτό ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό. Ίσως να μη φαίνονται πολλά, συγκριτικά με τα χρήματα που ξοδεύει ένα φοιτητής πανεπιστημίου στην επαρχία. Από την άλλη όμως, αυτά τα χρήματα μάλλον είναι αρκετά σε αναλογία με το επίπεδο γνώσεων που προσφέρει ένα ΙΕΚ στον σπουδαστή. Το επίπεδο επαφίεται ξεκάθαρα στην όρεξη των καθηγητών. Κι επειδή η συντριπτική πλειοψηφία αυτών, βλέπει το μάθημα σαν μια “τσόντα” στο μηνιαίο εισόδημα, που πρέπει να περάσει όσο πιο “αναίμακτα” γίνεται, η διδακτική ώρα συνήθως είναι παιδική χαρά. Και μένουν εκείνοι οι λίγοι μαχητές – καθηγητές να προσπαθούν να πείσουν τον έναν ή τους δύο σπουδαστές κάθε τμήματος που πραγματικά ενδιαφέρονται, να μην παρατήσουν τη σχολή από απελπισία.

Η οργάνωση είναι μπουρδ χάλια

Όταν ένας σπουδαστής ολοκληρώσει τον κύκλο μαθημάτων και πάρει στα χέρια του τη βεβαίωση που λέει πως έχει παρακολουθήσει τον αριθμό ωρών που απαιτούνται, καλείται (προαιρετικά) να δώσει την “πιστοποίηση” του υπουργείου για να μπορέσει να πάρει το πτυχίο του. Αν θελήσεις να συμμετάσχεις στη συγκεκριμένη εξέταση, εμφανίζεται το εξής πρόβλημα: ενώ η ύλη είναι συγκεκριμένη και γνωστή σε όλους (σε μορφή ερωτήσεων), τις απαντήσεις δεν τις έχει κανένας. Έτσι αναγκάζεται κάποιος καθηγητής να δίνει κατά προσέγγιση τις σωστές απαντήσεις οι οποίες και τελικά θα αποτελέσουν το αντικείμενο μελέτης των επί πτυχίω σπουδαστών. Για να το κάνουμε λιανά: οι σωστές απαντήσεις δεν υπάρχουν! Οι καθηγητές ΥΠΟΘΕΤΟΥΝ ποιες είναι οι σωστές και δίνουν στους σπουδαστές το αποτέλεσμα της υπόθεσής τους! Εκτός αν οι σπουδαστές έχουν να διαθέσουν ένα ποσό για να βρουν τις απαντήσεις στη ζούλα (δεν το ξέρω το ποσό – δεν έδωσα ποτέ για πιστοποίηση). Φυσικά υπάρχουν ειδικότητες που δεν υπάρχει αυτό το ζήτημα, αλλά δυστυχώς αποτελούν μειοψηφία. 

Οκ, δεν είναι όλα άσχημα

Για να μην τα περιγράφουμε όλα μαύρα, εννοείται ότι υπάρχουν και λόγοι για να προτιμήσει κάποιος ένα ΙΕΚ. Όπως προαναφέραμε, η σύνδεση με την αγορά εργασίας είναι δεδομένη έστω και με τη μορφή πρακτικής. Επίσης η προσωπική επαφή που αποκτά κάποιος με τον καθηγητή του (πολύ μεγαλύτερη από εκείνη φοιτητή-καθηγητή σε ένα ΑΕΙ ή ΤΕΙ) είναι ικανή να βοηθήσει εκείνους που πραγματικά ενδιαφέρονται, να εξελιχθούν. Ακόμα, το γεγονός ότι τα τμήματα είναι μικρά βοηθούν αρκετά τους καθηγητές που δεν το βλέπουν σαν αγγαρεία, να κάνουν πολύ καλύτερη δουλειά. 

Συμπερασματικά, μάλλον δεν θα ξαναπήγαινα σε ΙΕΚ. Νιώθω όμως την ανάγκη να τονίσω πως προφανώς δεν συμβαίνουν παντού αυτά που περιγράφω και εννοείται ότι υπάρχουν και οι φωτεινές εξαιρέσεις. Ναι, ναι, αυτές που επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Μια βόλτα στα phora θα σε πείσει. 

Περιμένω τις δικές σου ιστορίες που είτε θα με επιβεβαιώνουν είτε θα με διαψεύδουν…