Ποια είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα που κάνουν έναν manager να ξεχωρίζει, να ηγείται, να οδηγεί την επιχείρησή του ή την ομάδα του μακριά από στενωπούς και… βράχια, να προσφέρει εργασιακή ασφάλεια και κοινωνική ισορροπία;

Του Δημήτρη Καλκίνη

Ο πρωτότοκος γιος του Σπυρού Κοκοτού, Φώτης, διαθέτει ένα όνομα «βαρύ». Ο πατέρας του είναι ένας από τους κορυφαίους Έλληνες αρχιτέκτονες. Η κατασκευή του ξενοδοχείου Hilton, που δεσπόζει στην Αθήνα, είναι το πρώτο μεγάλο project στο οποίο συμμετέχει όντας ακόμη φοιτητής του ΕΜΠ (βοηθός αρχιτέκτονας ). Και ναι, αυτή είναι μια καλή αρχή, αλλά η συνέχεια είναι ακόμη καλύτερη. Μάλλον εντυπωσιακή, θα λέγαμε. Μαζί με τον αδερφό του, Γιώργο, τοπογράφο-μηχανικό βρίσκονται πίσω από την κατασκευή πάνω από 40 ξενοδοχείων, σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Όπως των Esperia, Aura, Rodos Bay hotel (τωρινό Amathus Beach Hotel) στη Ρόδο, τα El Greco και το Esperia – Εμμ. Ν. Φουντουλάκης στο Ηράκλειο της Κρήτης, τα Hermes και Minos Palace hotel στον Άγιο Νικόλαο, αλλά και τα Arcadio και Olympic στην Κέρκυρα, το Club Med Hotel στην Κω, το Poseidon στο Λουτράκι.

Το καλύτερο, όμως, το έχει φυλάξει για τη γεννέτειρά του, την Κρήτη. Είναι ο άνθρωπος που εμπνέεται από την ομορφιά της Ελούντας και χτίζει εκεί πέντε υπερπολυτελή ξενοδοχεία. Κάποια πωλούνται και κάποια παραμένουν στην ιδιοκτησία της οικογένειας.

Πλέον τα Elounda Mare (έναρξη λειτουργίας το 1981), Porto Elounda (έναρξη λειτουργίας το 1993), Elounda Peninsula (έναρξη λειτουργίας το 2002, ιδιοκτησίας του έως σήμερα), καθώς και το κέντρο ευεξίας και θαλασσοθεραπείας Six Senses Spa, θεωρούνται κοσμήματα για το νησί.

Και κάπως έτσι, κάτω από τη «βαριά σκιά» του πατέρα, τα τρία παιδιά του (ο Φώτης, ο Ηλίας και η Μαρίνα) καλούνται να «τρέξουν» τις επιχειρήσεις. Και μέχρι στιγμής, αποδεικνύονται άξιοι διάδοχοι.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ζητήσαμε από τον Φώτη Κοκοτό να μας βοηθήσει στην… ανεύρεση των χαρακτηριστικών εκείνων που θα πρέπει να διαθέτει ο ηγέτης. Ένας manager… ιδεατός, που θα διαθέτει τα γνωρίσματα εκείνα που θα τον κάνουν ξεχωριστό.

Του επισημάναμε 5 τομείς και εκείνος τους ανέπτυξε…

 

Για μένα ο ηγέτης είναι αυτός που δίνει το παράδειγμα πρώτος, αυτός που τραβάει μπροστά τους άλλους αποδεικνύοντας συνεχώς την αξία του, ενώ ο μάνατζερ είναι κάποιος που προσπαθεί να πάρει από τον καθένα ό,τι το καλύτερο έχει να του προσφέρει χωρίς να χρειάζεται να αποδεικνύει συνεχώς την αξία του σε κανέναν. Ενώ ο ηγέτης είναι φύσει και θέσει στην κορυφή, ο καλός μάνατζερ πρέπει να έχει τους καλύτερους σε κάθε θέση που επιβλέπει, καλύτερους και από τον ίδιο, και να χρησιμοποιεί τις ικανότητές του για να γίνεται η δουλειά με τον καλύτερο τρόπο. Ο μάνατζερ πρέπει να μπορεί να αλλάξει την τακτική του ανάλογα με τον χαρακτήρα των ανθρώπων που διαχειρίζεται: άλλος θέλει με το μαλακό, άλλος με το φιλότιμο, άλλος με αυστηρότητα, και άλλος με κίνητρα (ή συνδυασμούς όλων αυτών, και πολλών άλλων). Ένας τρόπος με τον οποίο μπορείτε να το σκεφτείτε δια μέσου της πολιτικής, είναι πως ένας ηγέτης είναι αυτός που εμπνέει έναν λαό για μεγάλα πράγματα, αλλά ένας μάνατζερ είναι εκείνος που καλείται να διαχειριστεί την καθημερινή εφαρμογή των αποφάσεων, την οργάνωση του μηχανισμού, και την παρακολούθηση του αποτελέσματος. Αν χρειαστούν μεγάλες αλλαγές, πάλι στον ηγέτη θα αποτανθούμε.

 

Στο βαθμό που δραστηριοποιούμαστε σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά, προφανώς και είναι χρήσιμο να γνωρίζει κανείς το πώς λειτουργεί ο ανταγωνισμός και να έχει παραστάσεις από πολλούς διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης της παραγωγής του ίδιου τελικού προϊόντος ή υπηρεσίας. Αλλά δεν πρέπει να υπερτιμούμε τον ρόλο της διεθνούς εμπειρίας, καθώς πρέπει πρώτα να δίνουμε την έμφαση στα θεμελιώδη: τις ανθρώπινες σχέσεις, την γνώση του αντικειμένου, την θεωρητική μόρφωση και πρακτική κατάρτιση. Επομένως, σε κάποιον που έχει θέσει σκοπό του να επιτύχει, δε θα έθετα ως αναγκαία συνθήκη το να είναι κοσμογυρισμένος, πόσο μάλλον που το διαδίκτυο δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσει κανείς πολύ περισσότερο τον κόσμο από τη γενιά και των γονέων μας ακόμη.

 

Την κρίση δεν την βλέπεις ως κάτι που πρέπει να αντιμετωπίσεις όταν έρθει, αλλά ως κάτι για το οποίο προετοιμάζεσαι όταν δεν έχει έρθει ακόμη. Την εποχή που οι δουλειές πάνε καλά, ετοιμάζεις τα αποθεματικά σου, στήνεις την παραγωγή έτσι που να μπορεί να δεχθεί περικοπές κόστους χωρίς μεγάλο αντίκτυπο στην παραγωγικότητα, και φροντίζεις για την καλλιέργεια καλών ανθρώπινων σχέσεων με τους ανθρώπους της επιχείρησης, έτσι ώστε να μπορεί να υπολογίζεις στη στήριξή τους όταν η κρίση έρθει. Πάντα έρχεται η κρίση, τελικά, κι αυτοί που το ξέρουν και προετοιμάζονται είναι εκείνοι που την αντιμετωπίζουν επιτυχώς.

 

Αν χρειαζόταν να επιλέξω το λάθος εκείνο που χαρακτηρίζει περισσότερο την Ελλάδα στα επαγγελματικά ζητήματα, θα έλεγα πως είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον ανταγωνισμό. Αντί να βλέπουν τον ανταγωνισμό ως κάτι απολύτως απαραίτητο για τη βελτίωση της οικονομίας και της κοινωνίας γενικά, και να επιθυμούν την ύπαρξή του, συμβαίνει το αντίθετο. Αντιλαμβάνονται τον ανταγωνισμό ως κάτι που πρέπει να καταπολεμήσουν, κάτι που πρέπει να υποσκάψουν και να πατάξουν. Είναι το σύμπλεγμα του «να πεθάνει η κατσίκα του γείτονα». Πρόκειται για μια βαθιά ψύχωση στο σύνολο της Ελληνικής κοινωνίας, η οποία είναι ιδιαιτέρως εμφανής τόσο στην οικονομία όσο και στην πολιτική. Ακόμη και το γεγονός πως πολλοί Έλληνες ψηφίζουν με διάθεση «τιμωρίας» αποτελεί μια έκφανση του κόμπλεξ της «κατσίκας του γείτονα»: αντί να προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες για όλους και να κερδίσουμε κάτι κι εμείς μέσα από τη συνολική ανάκαμψη, προτιμούμε την καταστροφική επιλογή που θα μας κάνει όλους λίγο πιο ίσους μέσα στη γενική μιζέρια.

 

Η αποτυχία είναι ο κανόνας. Η επιτυχία είναι η εξαίρεση. Δε νομίζω πως θα έπρεπε να αντιλαμβανόμαστε την αποτυχία ως κάτι που μόνον «στο εξωτερικό» θεωρείται ως μέρος του δρόμου για την επιτυχία, αλλά ως την καθημερινότητα του κάθε επιχειρηματία. Αποτελεί θεμελιώδες λάθος να νομίζουμε πως ο επιτυχημένος επιχειρηματίας είναι κάποιος που δεν απέτυχε, κάποιος που δεν χρειάστηκε να προσπαθήσει, κάποιος που τα βρήκε έτοιμα. Θα έλεγα πως ούτε μία στις δέκα προσπάθειες για νέες δουλειές δεν πετυχαίνει, κατά μέσο όρο και μεσοπρόθεσμα. Πρώτα χάνεις τα λεφτά σου πολλές φορές, μαζεύεις εμπειρίες, γνωρίζεις ανθρώπους, κάνεις λάθη (και μαθαίνεις από αυτά), και κάποια φορά είναι σωστές οι συγκυρίες ώστε να έλθει η επιτυχία. Αν είσαι ένας γεννημένος επιχειρηματίας, τότε τα κέρδη από αυτή τη μία επιτυχία θα τα διοχετεύσεις σε πολλές άλλες προσπάθειες, σε νέες επενδύσεις, σε άλλες αποτυχίες, πριν έρθει η επόμενη επιτυχία.